Alessandro HWV 21

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Paolo Antonio Rolli wg „La Superbia d’Alessandro” Ortensia Mauro
premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 5 maja 1726

Premierowa obsada
Alessandro (alt-kastrat) – Senesino
Lisaura (sopran) – Francesca Cuzzoni
Tassile (alt-kastrat) – Antonio Baldi
Clito ((bas) – Giuseppe Maria Boschi
Lonato (tenor) – Luigi Antinori
Cleone (alt) – Anna Dotti

Akt I

Podczas oblężenia Sidrach Aleksander wpada w pułapkę i zostaje ocalony dzięki dowodzącemu Macedończykami Leonatowi. Po powrocie do obozu spotyka dwie kobiety rywalizujące o jego względy: Księżniczkę Lisaurę i brankę Rossane. Tassile, książe indyjski, darzy uczuciem Lisaurę. Clito, dowódca Aleksandra, kocha się natomiast w Rossane. Na cześć Aleksandra odbywa się ceremonia w świątyni Jowisza, co wzbudza zgorszenie Clita. Kobiety próbują złagodzić gniew Aleksandra.

Akt II

Rossane przebywa samotnie w ogrodzie. Aleksander, sądząc, że dziewczyna śpi, czule do niej mówi. Nadchodzi Lisaura i włącza się do rozmowy. Tassile prosi Lisaurę o rękę, ona jednak wciąż durzy się w Aleksandrze. Rossane prosi władcę o wolność i uzyskuje ją. Aleksander obdarza Clito władza w Indiach, ten jednak, wciąż oburzony świętokradztwem w świątyni, odrzuca dar. Na Aleksandra spada baldachim, Clito zostaje oskarżony o zdradę. Dowództwo obejmuje Tassile. Na wieść o śmierci Aleksandra wybuchają zamieszki. Wódz wyrusz do boju, ślubując miłość Rossane.

Akt III

Clito rozmyśla w więzieniu nad swym losem. Leonato go uwalnia, więzi natomiast Clone. Lisaura i Rossane postanawiają zdać się na wybór Aleksandra. On jednak przyznaje, że nie może wybrać Lisaury ze względu na lojalność i przyjaźń, jaką darzy kochającego ją Tassile. Obaj wojownicy wyruszają w bój. Buntownicy poddają się. W świątyni Aleksander pojmuję za żonę Rossane.

Alcina HWV 34

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel 
libretto wg Antonia Fanzaglii
premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 16 kwietnia 1735

Premierowa obsada
Alcina (sopran) – Anna Strade del Pò
Morgana (sopran) – Cecilia Young
Ruggiero (alt-kastrat) – Giovanni Carestini
Bradamante (alt) – Maria Caterina Negri
Oronte (tenor) – John Beard
Melisso (bas) – Gustav Waltz
Oberto (sopran chłopięcy) – Wiliam Savage

Akt I

Na tajemniczą wyspę przybywa Bradamante, przebrana za swego brata Riccarda, i opiekujący się nią czarodziej Melisso. Wyspą włada czarownica Alcina, trzymając w miłosnych sidłach byłego kochanka Bradamante, Ruggiera (Di, cor mio). Jej siostra Morgana zakochuje się w fałszywym Riccardzie (O s’apre al riso). Czarownicy towarzyszy też młody Oberto, poszukujący na wyspie swego ojca (Chi, m’insegna).

Bradamante próbuje przypomnieć Ruggierowi przeszłość, on jednak jest wpatrzony wyłącznie w Alcinę (Di te mi rido). Oronte, dowódca wojsk Alciny, darzy uczuciem Morganę i jest zazdrosny o jej fascynację przybyłym Riccardem. Aby wzbudzić zazdrość Ruggiera, sugeruje mu, że również Alcina kocha Riccarda (Semplicetto). Czarownica upewnia rycerza o swojej miłości (Si, son quella), on jednak jest zazdrosny (La bocca vaga). Morgana ostrzega Bradamante, że aby ukoić kochanka, Alcina może zamienić Riccarda w zwierzę. Fałszywy Riccardo wyznaje miłość Morganie (Tornami a vaggheggiar).

Akt II

Melisso przypomina Ruggierowi dawne rycerskie cnoty i uwalnia go spod czaru Alciny. Dzięki ostrzeżeniu Morgany rycerz zapobiega zaczarowaniu Bradamante/Riccarda w zwierzę (Pensa a chi geme). Ruggiero przeżywa rozterki (Mi lusinga). Alcina stara się przekonać Oberta, że odnajdzie jego ojca (Tra speme e timore). Nadchodzi Oronte i zawiadamia ją, że Ruggiero chce opuścić wyspę. Alcina wpada w rozpacz (Ah! mio cor). Morgana odkrywa prawdziwą tożsamość Riccarda i ostrzega siostrę. Ruggiero żegna się z czarodziejską wyspą (Verdi prati). Czarownica wzywa na pomoc piekielne duchy (Ombre pallide), jednak te nie przybywają na jej wezwanie. Zrozpaczona, łamie swoją różdżkę.

Akt III

Morgana próbuje udobruchać Oronte (Credete al mio dolore). Ruggiero odrzuca Alcinę i szykuje się do walki z siłami zła (Sta nell’Ircana). Alcina jest bezsilna (Mi restano le lagrime), chce jeszcze użyć ostatniej mocy zamkniętej w magicznej urnie. Nakłania Oberta do zabicia lwa, ten jednak odkrywa, że w zwierzęciu jest zaklęty jego ojciec – jedna z wielu ofiar Alciny (Barbara!). Ruggiero i Bradamante wspólnie rozbijają urnę i niszczą czar nałożony na wszystkich uprzednich kochanków czarownicy zaklętych w dzikie zwierzęta. Królestwo Alciny upada (chór: Dall’orror di notte cieca).

Wykonania w Polsce

Relacje

Alceste HWV 45 – Alcesta

muzyka sceniczna Georga Friedricha Haendla do sztuki Tobiasa Smolleta
skomponowana 27 grudnia 1749 – 8 stycznia 1750 na prośbę Johna Richa dla teatru w Covent Garden
arie zostały włączone do interludium The Chois of Hercules powstałego w marcu 1751

Premierowa obsada
Caliope (sopran)
Charon (bas)
Apollo (tenor)
Alcesta, Admeto, Herkules – tancerze

Treść

Herkules, podziwiając miłość Alcesty i poświęcenie przez nią życia dla męża Admeta, zstępuje do piekieł i sprowadza ją na powrót do świata żywych.

Agrippina HWV 6

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Vincenzo Grimani
premiera w Teatro San Giovanni Gristomo w Wenecji, 26 grudnia 1709

Premierowa obsada
Agrippina (sopran) – Margherita Durastanti
Claudio (bas) – Antonio Francesco Carli
Poppea (sopran) – Diamente Maria Scarabelli
Ottone (alt) – Francesca Maria Vanini-Boschi
Nerone (sopran-kastrat) – Valeriano Pellegrini
Pallante (bas) – Giuseppe Maria Boschi
Narciso (alt-kastrat) – Giuliano Albertini
Lesbo (bas) – Niccolo Passini
Junona (alt)

Akt I

Agrippina pragnie tronu dla swego syna Nerona. Ponieważ przypuszcza, że jej mąż Klaudiusz nie żyje, woła zadurzonych w niej faworytów, Pallanta i Narcisa, i prosi, aby ogłosili Nerona cesarzem na Kapitolu. Jednak w ostatniej chwili przybyły niewolnik oznajmia, że cesarz został uratowany przez  Ottona. Przybywa Otton i wyznaje Agrippinie, że Klaudiusz przyrzekł mu tron w nagrodę za ocalenie życia, on jednak pragnie wyłącznie miłości Poppei (Lusinghiera mia speranza).  Okazuje się, że Poppei pragnie również sam cesarz, a także młody Neron. Agrippina obiecuje Ottonowi wstawiennictwo u Poppei, która ze swej strony jest nim również zainteresowana. Poppea jest pewna swych wdzięków (Vaghe perle), jednak ze wszystkich zalotników najbardziej woli Ottona. Agrippina przekonuje ją, że Otton oddał ją Klaudiuszowi w zamian za koronę, i radzi, aby postarała się wzbudzić zazdrość cesarza (Ho un non so che nel cor). Przybyły cesarz jest tak owładnięty pożądaniem, że Agrippina musi ratować Poppeę z opałów.

Akt II

Wystrychnięci na dudków Pallante i Narciso chcą się zemścić. Przed koronacją Otton zostaje oskarżony o zdradę. Prosi wszystkich po kolei o pomoc, jednak wszyscy się od niego odwracają. Otton popada w rozpacz (Voi ch’udite il mio lamento). Zastaje w ogrodzie śpiącą Poppee (Vaghe fonti). Poppea domyśla się intryg Agrippiny i godzi się z Ottonem, po czym umawia się na schadzkę z Klaudiuszem i zaprasza również Nerona.

Agrippina snuje intrygę (Pensieri, voi mi tormentate!). Rozkazuje Pallante zabić Ottona i Narcisa, Narcisowi zaś – Ottona i Pallante. Chce się w ten sposób pozbyć niewygodnych świadków oraz konkurenta do władzy. Naciska, aby cesarz wywarł zemstę na Ottonie i przekazał tron Neronowi. Klaudiusz spieszy na schadzkę z Poppeą.

Akt III

Poppea realizuje swój plan. Ukrywa kochanka i przyjmuje Nerona, kokietując go. W pewnej chwili twierdzi, że nadchodzi Agrippina i chowa również Nerona. Jednak w jej alkowie pojawia się Klaudiusz. Poppea żąda, aby ukarał Nerona, a nie Ottona, i ujawnia obecność młodzieńca. Klaudiusz skazuje go na wygnanie. Neron spieszy do matki po ratunek. Poppea pozbywa się cesarza i spędza czułe chwile z Ottonem (Bel piacer). Pallante i Narciso wyjawiają Klaudiuszowi intrygi Agryppiny. Klaudiusz jest poruszony, jednak żona przekonuje go, że naturalnym dążeniem matki jest dobro dziecka. Cesarz wydaje wyrok: Neronowi przypadnie tron, Poppea zaś połączy się z Ottonem. To przypada do gustu bogom, Junona wyraża zadowolenie.

Inscenizacje, wykonania w Polsce

Relacje

Admeto, Rè di Tessaglia HWV 22 – Admeto, król Tesalii

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Niccola Francesco Haym na podstawie „L’Antigone delusa da Alceste” Aurelio Aurelego i sztuki Ortensio Mauro
premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 31 stycznia 1727

Premierowa obsada
Admeto, król Tesalii (alt-kastrat) – Senesino (1754 – Serafini)
Alceste,  królowa (sopran) – Faustina Bordoni (1754 – Caterina Visconti)
Antigona, księżniczka tojańska (sopran) – Francesca Cuzzoni (1754 – Giulia Frasi)
Ercole (bas) – Giuseppe Maria Boschi (1731 – Giovanni Battista Pinacci, tenor; 1754 – Ottavio Albuzio)
Orindo, służący króla (alt) – Anna Dotti
Trasimede, brat króla (alt-kastrat) – Antonio Baldi (1754 – Christina Passereni)
Meraspe, opiekun Antygony (bas) – Giovanni Battista Palmerini (1754 – Panieri)
Głos Apollina (bas)

Akt I

Król Tesalii Admeto jest śmiertelnie chory. Przebywający na jego dworze Herkules, który przynosi mu wieści o jego bracie Trasimede, zakochanym w portrecie nieznajomej dziewczyny, musi nagle wyjechać, obiecuje jednak rychły powrót. W międzyczasie Apollo wydaje jednak wyrok – tylko jeśli ktoś bliski odda życie za Admeta, król wyzdrowieje, w przeciwnym wypadku – musi umrzeć. Królowa Alcesta postanawia poświęcić życie dla męża.

Tymczasem trojańska księżniczka Antygona przebrana za pasterkę przebywa w uroczym gaju. Wysyła swego opiekuna Meraspe do miasta powieści z dworu – niegdyś miała poślubić Admeta, jednak została wygnana przez Herkulesa.

Alcesta żegna się z bliskimi i zadaje sobie śmierć. Ten czyn ratuje Admeta. Jednak gdy uzdrowiony król odkrywa, że jego żona nie żyje, błaga Herkulesa, by przyprowadził ją z na powrót z zaświatów.

Tymczasem Tresimene spotyka w lesie śliczną pasterkę, która przedstawia się jako Rosilda. Zaprasza ją do pałacu wraz z rzekomym ojcem. Antygona (bo to oczywiście ona i Meraspe) jest zadowolona, jednak nadal kocha Admeta.

Akt II

Alcesta cierpi piekielne męki, przykuta do skały. Herkules bierze na smycz Cerbera i zstępuje do otchłani, gdzie uwalnia nieszczęsna królową.

Tymczasem w ogrodach królewskiego pałacu w Tesalii służący Orindo zaleca się do nowej ogrodniczki, Antygony. Trasimede, rozpoznawszy w niej dziewczynę z portretu, wyznaje jej swoje uczucie. Ta jednak nadal kocha króla. Admeto myśli tylko o zmarłej żonie. Trasimene podejrzewa Admeta i Antygonę o romans. Okazuje się, że pokazywał Admetowi fałszywy portret Antygony, aby zapobiec małżeństwu króla z kobietą, w której się zakochał. Antygona wciąż nie ujawnia swojej tożsamości.

Alcesta chce sprawdzić wierność męża i prosi Herkulesa, by ogłosił porażkę swojej misji. Admeto przeżywa rozterki – nie wie, czy wciąż nosić żałobę, czy zwrócić się ku Antygonie. Trasimede podejmuje próbę porwania księżniczki, jednak ją uwalnia. Alcesta, przebywająca na dworze w przebraniu, widzi Antygonę z portretem Admeta i podejrzewa, że mąż ją zdradza.

Alt III

Meraspe ujawnia królowi tożsamość swojej podopiecznej i jej uczucia. Admeto przeżywa rozterki. Wieść o niepowodzeniu misji Herkulesa go nie porusza. Alcesta zabiera portret męża Antygonie i zostaje aresztowana za kradzież. Herkules ją uwalnia, przyznając, że Admeto kocha Antygonę. Alcesta rozpacza. Antygona ujawnia swą tożsamość Trasimede, wyznając, że chce poślubić króla. Podczas wesela Admeta i Antygony Trasimede próbuje zamordować brata. Zamach uniemożliwia Alcesta. Herkules ujawnia prawdę o niej. Admeto przebacza wszystkim i łączy się z żoną.

Wykonania w Polsce

Acis and Galatea, HWV 49 – Akis i Galatea
masque/serenata w jednym akcie lub w dwóch/trzech aktach (HWV 49a)
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto John Gay, Alexander Pope, John Hughes
premiera w Cannons, maj 1718; wersja trzyaktowa (dwujęzyczna) – King’s Theatre w Londynie, 10 czerwca 1732; wersja dwuaktowa (angielska) – 1739

Premierowa obsada
Galatea (sopran)
Acis (tenor)
Damon (tenor)
Corydon (tenor)
Polyphemus (bas)

Premierowa obsada wersji z 1732 r.:
Galatea (sopran) – Anna Maria Strada
Acis (alt-kastrat) – Senesino
Polyphemus (bas) – Antonio Montagnana

W Arkadii panuje szczęście (Oh! the pleasure of the plains). Galatea kocha skrycie w pasterzu Akisie (Hush! Ye pretty warbling quire). Nie wie, że ów podziela jej uczucia (Where shall I seek), odrzucając rady swego przyjaciela Damona (Shepherd, what art thou pursuing?). W końcu wyznaje nimfie miłość (Love in her eyes sits playing) i oboje nie posiadają się ze szczęścia (duet: Happy we!).

Pojawia się potwór Polifem, zakochany nieszczęśliwie w Galatei (Oh ruddier than the cherry). Gdy przekonuje się, że Galatea nim gardzi, postanawia się zemścić (Cease to beauty). Korydon zaleca kochankom ostrożność (Would you gain). Jednak zaloty Polifema budzą gniew Akisa, który postanawia przepędzić rywala (Love sounds th’alarm). Kochankowie poprzysięgają sobie wierność, co wywołuje wściekłość Polifema (tercet: The flocks shall leave the mountain). Cyklop powala pasterza okrutnym ciosem, zabijając go (chór: Mourn, all ye muses).

Galatea używa swych mocy, by uczynić Akisa nieśmiertelnym źródłem czystej wody (Heart, the seat of soft delight). Wszyscy pocieszają Galateę, źródło szemrze dzieje nieszczęśliwej miłości.

Wykonania w Polsce

Czułość czy przemoc, czyli Acis i Galatea

Haendel zielono-wrzosowy

Przemoc w Arkadii, czyli Acis and Galatea w Łazienkach

Aci, Galatea e Polifemo, HWV 72 – Akis, Galatea i Polifem

serenata a tre
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Nicola Giuvo inspirowane „Metamorfozami” Owidiusza

przygotowana 16 czerwca 1708, premiera w Palazzo Reale w Neapolu, 19 lipca 1708, z okazji zaślubin księcia d’Alvito, Tolomeo Severino Gallo i księżniczki Acai, Beatrice di monte-miletto

Premierowa obsada:
Polifemo (bas) – Giuseppe Maria Boschi

Paterz Akis i nimfa Galatea są w sobie szczęśliwie zakochani. Jednak Galatea obawia się cyklopa Polifema, który chce ja zdobyć za wszelką cenę. Polifem oznajmia Galatei, że zdobędzie ją nawet siłą i nie zniesie żadnego rywala. Galatea go wyśmiewa. Akis wychodzi z ukrycia i wyzywa Polifema, czym wzbudza rozpacz Galatei. Polifem zabija Akisa, zrzucając na niego skałę. Galatea ucieka do morza, a dzięki przychylności bogów Akis zostaje zamieniony w strumień i podąża za nią. Osamotniony Polifem pozostaje na brzegu.

Wykonania w Polsce

Relacja 2018 – Małe a wymagające, czyli serenata niezbyt koncertowa

Relacja 2019 – Acis, Galatea i Polifemo, czyli Haendel w szkole

Aci, Galatea e Polifemo 

Acis and Galatea 

Admeto, Rè di Tessaglia

Agrippina 

Alceste

Alcina 

Alessandro

Alessandro Severo

Alexander’s Feast

Almira

Amadigi di Gaula

Arbace 

Arianna in Creta

Ariodante 

Arminio 

Atalanta

Belshazzar 

Berenice, Regina d’Egitto

Caio Fabriccio – pasticcio, libretto Apostolo Zeno, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 4 listopada 1733

Catone – pasticcio, libretto Pietro Metastasio, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 4 listopada 1732

Comus 

Daphne

Deidamia

Didone abbandonata – pasticcio, libretto Pietro Metastasio, premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 13 kwietnia 1737

L’Elpidia overo rivali generosi – pasticcio, libretto Nicola Haym według Apostolo Zeno, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 11 maja 1725

Esther – oratorium w sześciu scenach, libretto John Arbuthnot i Alexander Pope według biblijnej Księgi Estery i sztuki Jeana Racine’a, premiera w Cannons, 1718

Ezio 

Faramondo

Flavio, Rè di Longobardi

Floridante

Florindo – zaginione, opera w trzech aktach, libretto Heinrich Hinsch, premiera w Theater am Gänsemarkt w Hamburgu, styczeń 1708 (także Daphne lub Florindo und Daphne)

Germanico – zaginione, odnalezione w 2007 w bibliotece konserwatorium Luigi Cherubini we Florencji, premiera w Wenecji, 1706 (?)

Giove in Argo – pasticcio w trzech aktach, libretto Antonio Maria Lucchini, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 1 maja 1739

Giulio Cesare in Egitto

Giustinio – dramma per musica w trzech aktach, libretto Nicolò Beregani i Pietro Pariati, premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 16 lutego 1737

Hercules 

Imeneo – dramma per musica w trzech aktach, libretto według Silvia Stampiglii, premiera w Royal Theatre Lincoln’s Inn Fields w Londynie, 22 listopada 1740

Israel in Egypt

Jephtha

Judas Maccabaeus

Lotario – dramma per musica w trzech aktach, libretto Giacomo Rossi według Antonia Salviego, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 2 grudnia 1729

Lucio Papiro dittatore – pasticcio, libretto według Apostolo Zeno i C.I. frugoni, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 23 maja 1732

Lucio vero – pasticcio w trzech aktach, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 14 listopada 1745 („Middlesex” opera company)

Muzio Scevola

Nero – zaginione, opera w trzech aktach, libretto Friedrich Christian Feustking, premiera w Theater am Gänsemarkt w Hamburgu, 25 luty 1705

Oreste – pasticcio w trzech aktach, libretto Giangualberto Barlocci, premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 18 listopada 1734

Orlando – dramma per musica w trzech aktach, libretto według „Orlando ovvero la Gelosia Pazzia” Carla Sigismona Capecego, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 27 stycznia 1733

Ormisda – pasticcio, libretto Apostolo Zeno, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 4 kwietnia 1730

Ottone, Rè di Germania

In Parnasso in festa per gli sponsali di Teti e Peleo– serenata w trzech częściach, libretto giacomo Rossi (?), premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 13 marca 1734, z okazji ślubu księżniczki Anny, córki króla Jerzego II, z księciem Wilhelmem IV d’Orange-Nassau

Partenope – dramma per musica w trzech aktach, libretto według Silvia Stampiglii, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 24 lutego 1730

Il pastor fido

Poro, Rè dell’Indie – dramma per musica w trzech aktach, libretto Antonio Salvi według „Alessandro nell’Indie” Pietra Metastasia, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 2 lutego 1731

Radamisto

Riccardo Primo, Rè d’Inghilterra – dramma per musica w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli według „Isacio tiranno” Francesca Brianiego, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 11 listopada 1727

Rinaldo

Rodelinda, Regina de’Longobardi

Rodrigo

Saul 

Samson

Scipione albo Publio Cornelio Scipione – dramma per musica w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli według Antonia Salviego, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 12 marca 1726

Semele – dramat muzyczny (oratorium) w trzech aktach, libretto william congreve według „Metamorfoz” Owidiusza, premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 10 lutego 1744

Semiramide riconosciuta – pasticcio, libretto Pietro Metastasio, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 30 października 1733

Serse – dramma per musica w trzech aktach, libretto według Niccolò Minata i Silvia Stamipigliego, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 15 kwietnia 1738

Lucio Cornelio Silla – dramma per musica w trzech aktach, libretto Giacomo Rossi, premiera w Burlington House (Queen’s Theatre ?) w Londynie, czerwiec 1713

Siroe, Rè di Persia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Nicola Francesco Haym według Pietra Metastasia, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 17 lutego 1728

Sosarme, Rè di Media – dramma per musica w trzech aktach, libretto według „Dionisio, Re di Portogallo” Antonia Salvego, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 15 lutego 1732

Susanna 

Tamerlano 

Teseo – dramma tragico w pięciu aktach, libretto Nicola Francesco Haym według Philippe’a Quinault, premiera w Queen’s Theatre na Haymarket w Londynie, 10 stycznia 1713

Theodora – oratorium w trzech aktach, libretto Thomas Morell według Roberta Boyle’a, premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 16 marca 1750

Tito imperatore – libretto według „Berenice” Jeana Racine’a, skomponowane w październiku i listopadzie 1731 (tylko sceny I i III z I aktu – włączone do Ezio)

Tolomeo, Rè d’Egitto 

Il trionfo del Tempo e del Disinganno

Venceslao – pasticcio, libretto Paolo Rossi według Apostolo Zeno, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 11 (12?) stycznia 1731 (Gerg Friedrich Haendel, Leonardo Vinci, Johann Adolph Hasse, Nicola Porpora)

Achille in Sciro Johann Adolf Hasse

Aci, Galatea e Polifemo Georg Friedrich Haendel

Acis and Galatea Georg Friedrich Haendel

Admeto, Rè di Tessaglia Georg Friedrich Haendel

Adriano in Siria Giovanni Battista Pergolesi

Agrippina Georg Friedrich Haendel

Alceste Georg Friedrich Haendel

Alcina Georg Friedrich Haendel

Alessandro Georg Friedrich Haendel

Alessandro Severo Georg Friedrich Haendel

Alexander’s Fest Georg Friedrich Haendel

Almira Georg Friedrich Haendel

Amadigi di Gaula Georg Friedrich Haendel

Antigono Johann Adolf Hasse

Arbace Georg Friedrich Haendel, Leonardo Vinci, Johann Adolph Hasse

Arianna Claudio Monteverdi

Arianna in Creta Georg Friedrich Haendel

Ariodante Georg Friedrich Haendel

Armide Jean Baptiste Lully

Arminio Georg Friedrich Haendel

Atalanta Georg Friedrich Haendel

Attlio Regolo Johann Adof Hasse

Il ballo delle Ingrate Claudio Monteverdi

Berenice, Regina d’Egitto Georg Friedrich Haendel

Belshazzar Georg Friedrich Haendel

Caio Fabrizio Johann Adolf Hasse

Castor et Pollux Jean-Philippe Rameau

Il combattimento di Tancredi e Clorinda Claudio Monteverdi

The Comical History of Don Qiochote Purcell Henry

Comus Georg Friedrich Haendel

Daphne Georg Friedrich Haendel

Dardanus Jean-Philippe Rameau

Deidamia Georg Friedrich Haendel

Dido and Aeneas Purcell Henry

Ezio Georg Friedrich Haendel

The Fairy Queen Purcell Henry

Faramondo Georg Friedrich Haendel

Farnace Antonio Vivaldi

Il Flaminio Giovanni Battista Pergolesi

Flavio, Re de’Longobardi Georg Friedrich Haendel

Il Floridante Georg Friedrich Haendel

Lo frate’nnamorato Giovanni Battista Pergolesi

Germanico in Germania Nicola Porpora

Gismondo, Re di Polonia Leonardo Vinci

Giulio Cesare in Egitto Georg Friedrich Haendel

Hercules Georg Friedrich Haendel

Hippolyte et Aricie Jean Philippe Rameau

L’incoronazione di Poppea Claudio Monteverdi

Israel in Egypt Friedrich Georg Haendel

Jephtha Georg Friedrich Haendel

Judas Maccabaeus Georg Friedrich Haendel

Juditha triumphans Antono Vivaldi

Livietta e Tracollo Giovanni Battista Pergolesi

Marc’Antonio e Cleopatra Johann Adolf Hasse

Muzio Sevola Georg Friedrich Haendel

Naïs Jean-Philippe Rameau

L’Olimpiade Giovanni Battista Pergolesi

L’Orfeo Claudio Monteverdi

Ottone, Re di Germania Georg Friedrich Haendel

Il pastor fido Georg Friedrich Haendel

Platée Jean-Philippe Rameau

Il prigioner superbo Giovanni Battista Pergolesi

Radamisto Georg Friedrich Haendel

Rinaldo Georg Friedrich Haendel

Il ritorno d’Ulisse in patria Claudio Monteverdi

Rodelinda, Regina de’Longobardi Georg Friedrich Haendel

Rodrigo Georg Friedrich Haendel

Salustia Giovanni Battista Pergolesi

San Casimiro, Re di Polonia Alessandro Scarlattti

Saul Geor Friedrich Haendel

Semiramide riconosciuta Leonardo Vinci

Il Sant’Alessio Landi Stefano

La serva padrona Giovanni Battista Pergolesi

Samson Georg Friedrich Haendel

San Casimiro Rè di Polonia Alessandro Scarlatti

Sigismodo Gioachino Rossini

Susanna Georg Friedrich Haendel

Tamerlano Georg Friedrich Haendel

The Tempest Purcell Henry

Tirsi e Clori Claudio Monteverdi

Tolomeo ed Alessandro Domenico Scarlatti

Tolomeo, Rè di Egitto Georg Friedrich Haendel

Il trionfo del Tempo e del Disinganno Georg Friedrich Haendel

Il Venceslao Antonio Caldara

Venus and Adonis John Blow

George Frideric Handel (ang.)
Ur. 23 lutego 1685 w Halle
Zm. 14 kwietnia 1759 w Londynie
Niemiecki kompozytor późnego baroku, pracujący przez ponad 40 lat w Anglii

Urodził się w rodzinie bez tradycji muzycznych, jako syn Georga Händla, cyrulika i chirurga na służbie księcia Sachsen-Weissenfelds. Kształcił się muzycznie dzięki protekcji księcia i na jego życzenie. Gry na organach i klawesynie uczył się u Friedricha Wilhelma Zaucha, muzyka i kompozytora. W 1702 roku został organistą w Halle, jednak w 1704 porzucił to stanowisko i udał się do Hamburga, gdzie podjął pracę w operze jako skrzypek i klawesynista. Zetknął się tam z kompozytorem i dyrektorem opery Reinhardem Kaiserem, który powierzył mu kompozycje pierwszej opery (Almira, 1705 – 20 wystawień).

W 1706 roku wyjechał do Włoch na zaproszenie Ferdynanda Medyceusza, księcia Toskanii. Zetknął się tam z zarówno z wybitnymi mecenasami muzyki (markiz Francesco Maria Ruspoli, kardynał Carlo Colonna, kardynał Benedetto Pamphili), jak i z wybitnymi muzykami włoskimi tego czasu (Arcangelo Corelli, Alessandro i Domenico Scarlatti). We Włoszech powstały dzieła religijne (Dixie Dominus, 1707), oratoryjne (Il trionfo del tempo e del disinganno, 1707, La Resurrezione, 1708), kantatowe (Aci, Galatea e Polifemo, 1708), a w końcu operowe (Rodrigo, 1707, Agrippina, 1709 lub 1710 – 27 wystawień). Włoskie dzieła Haendla święciły triumfy i świadczyły o szybkim przyswojeniu sobie przez kompozytora osiągnięć muzyki włoskiej, a zwłaszcza opery neapolitańskiej, do której nawiązywał zarówno w oratoriach, jak i w operach.

W 1710 Haendel opuścił Włochy i objął posadę dyrektora muzycznego na dworze Jerzego Ludwika, elektora Hanoweru. W 1711 po raz pierwszy przybył do Anglii, gdzie wystawił w Londynie operę Rinaldo (15 wystawień). Zachęcony sukcesem tego dzieła, powrócił do Londynu w 1712 roku i wstąpił na służbę hrabiego Burlington. Powstały kolejne opery: sielanka Il pastor fido oraz Teseo (1713) i Amadigli (1715). W 1713 roku kompozytor wstąpił na służbę królowej Anny Stuart (skomponował dla niej Odę na urodziny królowej Anny), a po jej śmierci stworzył Te Deum dla jej następcy, Jerzego I, dawnego elektora Hanoweru i protektora Haendla. Postała wówczas także Pasja wg Brookesa (1717) i Muzyka na Wodzie (1717)  dedykowana królowi. Od 1717 Haendel pracował dla Jamesa Brydgesa, przyszłego księcia Chandos, i zamieszkał w jego rezydencji w Cannons. Skomponował wówczas cykl 11 hymnów Chandos Anthems, a także maskę pastoralną Acis and Galatea i oratorium Esther (1718).

W 1719 roku powstała Royal Academy of Music – zainicjowane przez szlachtę i popierane przez króla towarzystwo muzyczne finansowane przez subskrypcję. Haendel został jego dyrektorem artystycznym, zaś administratorem mianowano Johna Jacoba Heideggera, pochodzącego ze Szwajcarii impresaria muzycznego. Pierwszą operą skomponowana przez Haendla dla Royal Academy i wystawioną w King’s Theatre był Radamisto, a zadebiutował w niej kastrat Senesino, który był przez wiele lat najwybitniejszym wykonawcą oper kompozytora. W kolejnych latach Haendel zatrudnił m.in. słynne primadonny Franceskę Cuzzoni, a później Faustynę Bordoni – rywalizujące ze sobą i silnie skonfliktowane śpiewaczki. Wystawiono m.in. Floridante, Ottona, Flavię (1722/1723), Juliusza Cezara (1723/1724, Tamerlana, Rodelindę (1725), Alessandra, Scipione (1726), Admeta, Riccarda I (1727), Siroe, Tolomea (1728).

Po śmierci Jerzego I (1727) tron objął jego syn, Jerzy II Hanowerski. W tym roku Haendel przyjął obywatelstwo brytyjskie. W 1729 roku wycofali się subskrybenci, a tzw. druga Akademia zatrudniła znakomitą śpiewaczkę Annę Stradę del Po. Wystawiono Lotaria (1729), Partenope (1730), Poro, Ezio (1731), Sosarme (1732) i w końcu Orlanda (1732/1733). W tym czasie grupa opozycyjnych wobec króla arystokratów pod przewodnictwem księcia Walii Fryderyka Ludwika powołała do życia konkurencyjne przedsięwzięcie pod nazwą Opera of the Nobility, zatrudniające kompozytora Nicola Porporę oraz angażujące wybitnych  śpiewaków, w tym wykradzionego Haendlowi Senesina i legendarnego Farinellego. Haendel, walcząc o słuchaczy, zatrudnił kastrata Carestiniego, skomponował i wystawił – tym razem w Covent Garden – kolejne arcydzieła, m.in.: Arianna in Creta (1734), Ariodante, Alcina (1735), Atalanta (1736), Arminia, Giustinia, Berenice (1737). W kwietniu tego roku kompozytor podupadł na zdrowiu i przeszedł pierwszy atak paraliżu, który leczył w Akwizgranie. W tym czasie nastąpiło bankructwo Opera of the Nobility, a Porpora opuścił Londyn.

Haendel powrócił na scenę King’s Theatre i wystawił Faramonda (1738) oraz Serse (1738), w którym zadebiutował kolejny genialny kastrat, Caffarelli. Ostatnie opery włoskie w dorobku Haendla to Imeneo (1740) i Deidamia (1741). Jednak już wcześniej kompozytor stworzył kilka genialnych oratoriów, m.in. Athelię (1733), Saula i Izrael w Egipcie (1739). W roku 1739 kompozytor wydał Concerti Grossi op. 6. W 1742 roku oratorium Mesjasz odniosło spektakularny sukces w Dublinie i Haendel postanowił zastąpić sezony operowe, sezonami oratoryjnymi. Londyńska publiczność zaczęła bowiem bardziej cenić oratoria w języku angielskim niż włoską operę. Powstały kolejne dzieła: Samson (1743), Semele (1744), Hercules, Belshazzar (1745), Judas Maccabaeus (1747), Solomon, Susanna (1749), Theodora (1750), Jephta (1752), The Triumf of the Time and Truth (1757, rozszerzona wersja młodzieńczego oratorium z 1707, z tekstem w języku angielskim).

W tym czasie pogarszał się stan zdrowia kompozytora i, mimo leczenia oraz operacji, Haendel utracił wzrok. Zmarł w Wielką Sobotę 14.04.1759 roku o ósmej rano, a sześć dni później został pochowany w opactwie Westminsterskim. W jego pogrzebie uczestniczyło 3000 osób.

Opery Georga Friedricha Haendla