Archiwa tagu: opera barokowa

Stary Rinaldo w nowych dekoracjach

Georg Friedrich Haendel, Rinaldo HWV 7a

2021, 25-26 września – Festiwal Barokowy Polskiej Opery Królewskiej
Teatr Królewski w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Kierownictwo muzyczne – Władysław Kłosiewicz
Reżyseria – Jarosław Kilian
Scenografia i kostiumy – Dorota Kołodyńska
Projekcje – Mikołaj Molenda, Marek Zamojski
Choreografia – Rui Ishihara
Reżyseria świateł – Jacqueline Sobiszewski

Wykonawcy:
Goffredo, wódz krzyżowców – Jan Jakub Monowid
Almirena, jego córka, narzeczona Rinalda – Olga Pasiecznik, Małgorzata Trojanowska
Rinaldo, rycerz chrześcijański – Anna Radziejewska
Eustazio, brat Goffreda – Jakub Foltak
Argante, Saracen, król Jerozolimy –  Andrzej Klimczak, Paweł Michalczuk
Armida, czarownica, królowa Damaszku – Marta Boberska
Mag chrześcijański, pustelnik – Wojciech Gierlach
Niewiasta z morza – Iwona Lubowicz
Syreny – Julita Mierosławska, Justyna Reczeniedi
Herold – Sławomir Jurczak
Furie (tancerze) – Rui Ishihara, Krzysztof Jerzak, Joanna Lichorowicz-Greś
Zespół Instrumentów Dawnych Polskiej Opery Królewskiej Capella Regia Polona, dyr. Władysław Kłosiewicz

Rinaldo to pierwsza opera, którą Haendel wystawił w Londynie, osiągając zresztą oszałamiający sukces. Opera tylko w pierwszym sezonie była wystawiana 15 razy, w kolejnych latach wielokrotnie ją wznawiano, a w roku 1731 kompozytor przygotował drugą wersję z licznymi zmianami w stosunku do wersji pierwotnej z 1711 roku. Jak deklaruje w programie Władysław Kłosiewicz, kierownik artystyczny sprawujący opiekę nad premierą przygotowaną przez zespół Polskiej Opery Królewskiej, oparto się na tej właśnie zmienionej wersji, choć wykorzystano wiele z partytury oryginalnej. I całe szczęście, bo pierwotna wersja Rinalda jest skończonym arcydziełem. Choć w przypadku tej opery Haendel czerpał garściami ze swoich wcześniejszych dzieł, kantat, oratoriów i oper, ułożył je w sposób nowy, oryginalny i mistrzowski i naszpikował znakomitymi ariami, duetami i tańcami. Rinaldo to niemal lista Haendlowskich przebojów z najsłynniejszymi: Lascia ch’io pianga i Cara sposa na czele.

Podobno partytura Rinalda powstała w ciągu dwóch tygodni, a librecista Giacomo Rossi narzekał, że ledwo nadąża z pisaniem tekstów. Ten pośpiech i zachłanność są widoczne w nieco mozaikowo prowadzonej akcji. Wydarzenia i nastroje zmieniają się jak w kalejdoskopie, widać, że mistrz chciał zmieścić w tym dziele wszystko: porwanie, czary, morską podróż i rycerską bitwę, chwalebną waleczność, tkliwą miłość, patos, zdradę i tuzin innych spraw, a dla każdej znalazł perfekcyjną ilustrację muzyczną. Ten nadmiar jest wielką zaletą, ale i problemem dla inscenizatorów. Nadanie tej mozaice wydarzeń i zmiennych nastrojów spójnego charakteru jest dla reżysera ogromnym wyzwaniem. I od razu muszę przyznać, że Jarosław Kilian wybrnął z tej sytuacji znakomicie! To jedna z najlepiej pomyślanych i zainscenizowanych oper, jaką udało mi się zobaczyć na scenie od lat! Inscenizator – wespół z autorką scenografii i kostiumów Dorotę Kołodyńską – niezwykle umiejętnie balansuje pomiędzy wybranymi konwencjami: z jednej strony malowniczą baśnią, pełną abstrakcyjnych symboli, z drugiej historycznym dramatem osadzoną w konkretnym, choć egzotycznym kontekście. Jak mu się to udaje?

Syreny kuszą Rinalda śpiewem; fot. Kryzysztof Bieliński

W programie reżyser przyznaje się do inspiracji malarstwem Paola Ucella, w tym jegosłynną Bitwą pod San Romano. Rzeczywiście las włóczni, stanowiących oprawę sceny i towarzyszących głównym perypetiom protagonistów kojarzy się z obrazem Ucella. Jest też czytelnym symbolem pola bitwy, rycerskiego obozu, ale także krat więziennych i walki. Ale oprócz malarstwa Ucella równie silnie daje się zauważyć inspiracje sztuką japońską, widoczne na przykład w słynnej scenie uwięzionej Almireny, której towarzyszą ptaki przypominające miękkie, tańczące origami. Ten specyficzny ‚japonizm’ jest widoczny także w umiejętnym operowaniu pustą sceną, mocnym kolorem tła, no i przede wszystkim w choreografii przygotowanej przez tancerza butō Rui Ishiharę. Te dwa, zdawałoby się odległe światy tworzą na scenie zadziwiająco spójną całość.

Armida w wykonaniu Marty Boberskiej; fot. Krzysztof Bieliński
Almirena, czyli Olga Pasiecznik w ogrodzie ptaków; fot. Krzysztof Bieliński

Dokładne libretto jest znane, oparto je zresztą – jak wiele innych oper tego czasu – na poemacie Torquata Tassa Jerozolima wyzwolona. Można je sobie przypomnieć w dokładnym opisie opery i jej prawykonania. Gwoli dokładności opiszmy je w kilku zdaniach. Wydarzenia toczą się podczas I wyprawy krzyżowej pod dowództwem Goffreda. Dzielny rycerz Rinaldo jest zakochany w córce wodza Almirenie, a ona odwzajemnia jego uczucia. Jednak król Jerozolimy Argante wespół z czarodziejką Armidą, królową Damaszku, osłabiają armię krzyżowców, porywając Almirenę i w ten sposób próbując wyeliminować z walki zakochanego Rinalda. Zrozpaczony rycerz szuka ukochanej, pokonując kolejne przeszkody, w końcu udaje mu się ją uwolnić, finałowa bitwa przynosi zwycięstwo krzyżowcom, siły pogańskiego zła zostają pokonane, Jerozolima zdobyta, a Argante i Armida – nawróceni.

Demony wojny; fot. Krzysztof Bieliński

Trzeba przyznać, że wykonawcy obecni na scenie Teatru Królewskiego to w większości ‚starzy wyjadacze’ wprost z niemal jedynej inscenizacji arcydzieła Haendla z 2001 roku w reżyserii Ryszarda Peryta. Anna Radziejewska śpiewała Rinalda wówczas i później przez lata na scenie Warszawskiej Opery Kameralnej i robiła to znakomicie. Olga Pasiecznik jest mistrzowską Almireną, a jej Lascia ch’io pianga to wyciskające z oczu łzy arcydzieło. Para zbyt groteskowych, a przez to niezbyt groźnych czarnych charakterów, to oczywiście Marta Boberska jako Armida i Andrzej Klimczak jako Argante – także soliści wykonujący partie, które znają na wylot. Jana Jakuba Monowida także słyszałam już w partii Goffreda, choć z całego grona tych znakomitych solistów on jeden grał tym razem inaczej i jako posępny, stylizowany na samuraja (wiedźmina?) rycerz wypadł świetnie. Cieszy za to, że mimo rutyny soliści śpiewają z równą świeżością, co przed laty. Nowy na scenie Rinalda Jakub Foltak jako Eustazio swobodnie odnalazł się w tym gronie gwiazd, zebrał też zasłużone owacje. Równie dobrze odnalazł się Wojciech Gierlach jako Mag. Jak widać obsada pierwszej premiery to grono niezawodnych śpiewaków, nie dziwi więc, że wykonanie było dobre.

Anna Radziejewska jako Rinaldo i Jan Jakub Monowid jako Goffredo; fot. Krzysztof Bieliński

Nowa w brzmieniu była za to orkiestra Capella Regia Polona, prowadzona tym razem nie przez Krzysztofa Garstkę, lecz przez Władysława Kłosiewicza. Skład został odpowiednio powiększony o kotły i instrumenty do efektów specjalnych – wichrów i grzmotów. Orkiestra grała poprawnie, bez widocznych wpadek, choć mnie zabrakło nieco tej specyficznej instrumentalnej brawury, do której muzyka Haendla w tej właśnie operze daje tak duże pole.

Podsumowując, nie miałam wątpliwości, że muzycznie nowy/stary Rinaldo będzie trzymał poziom. Zaskoczyła mnie natomiast inwencja sceniczna Jarosława Kiliana i swoboda, z jaką poradził sobie z inscenizacyjnymi pułapkami. Mam nadzieję, że stanie się on stałym współpracownikiem Opery Królewskiej, a kolejne, mam nadzieję, że barokowe premiery zaskoczą inscenizacyjną inwencją, odejściem od muzealnego banału i sprawią widzom równie wielką przyjemność. Entuzjazm widowni na pierwszej premierze był niekłamany, a długotrwałe owacje w pełni zasłużone. Opero Królewska – podążaj tą ścieżką!

Il caro Sassone w Gliwicach

Johann Adolf Hasse, Caio Fabrizio

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej Improwizowanej All’Improvviso – 26 czerwca 2021, Ruiny Teatru Victoria w Gliwicach

Kierownictwo artystyczne – Martyna Pastuszka

Cajo Fabricio (kontratenor) – Max Emanuel Cencic
Pirro (sopran) – Nian Wang
Bricenna (sopran) – Emmanuelle de Negri
Sestia (sopran) – Suzanne Jerosme
Volusio (kontratenor) – Bruno de Sa
Turio (kontratenor) – Nicholas Tamagna
Cinea (tenor) – Stefan Sbonnik
{oh!} Orkiestra Historyczna, dyr. Martyna Pastuszka

Spośród wszystkich twórców opery barokowej Johann Adolf Hasse miał z Polską najwięcej wspólnego. A to dzięki temu, że był kapelmistrzem na saskim dworze Augusta Mocnego, króla polskiego. Hasse był oczywiście obywatelem Europy, a czas dzielił pomiędzy Włochy, Drezno i Wiedeń, co prawda częściowo dlatego, żeby jego ukochana żona Faustina Bordoni mogła bez przeszkód wypełniać rolę ulubionej artystki Augusta. Jednak Hasse sumiennie traktował swoje obowiązki na dworze Sasów w Dreźnie i regularnie z okazji rozmaitych dworskich okazji, rocznic i wydarzeń przygotowywał premiery swoich oper. Podczas wojny siedmioletniej (1756–1763) musiał wraz z drezdeńskim dworem ewakuować się do Polski. W tym czasie w Warszawie odbyły się premiery jego oper Il sogno di Scipione w 1758 i Zenobia w 1761 roku.

Caio Fabrizio należy do wcześniejszych oper Hassego, a jego premiera odbyła się w styczniu 1732 roku w Rzymie. Partię Pyrrusa zaśpiewał w niej Caffarelli. Druga wersja opery miała premierę na dworze drezdeńskim w 1734 roku, a jako Sestia wystąpiła wówczas Faustina Bordoni. W Gliwicach połączono akt drugi z trzecim i operę wykonano w dwóch częściach.

Wypadałoby pokrótce przedstawić treść opery, ale jest to zadanie karkołomne; wytrwałych zapraszam na stronę, gdzie pokrótce streszczam libretto, a jest – jak można się spodziewać – niebywałą gmatwaniną wydarzeń politycznych, wojennych i oczywiście miłosnych. Gajusz Fabrycjusz jest postacią historyczną, rzymskim senatorem i cenzorem znanym z moralnej nieskazitelności. Pyrrus jest również postacią historyczną, w III wieku przed naszą erą prowadził zwycięskie, choć okupione krwawo wojny z Rzymem (Pyrrusowe zwycięstwo!). Cała reszta, czyli miłosne perypetie, to radosna twórczość librecisty Apostolo Zeno. W największym skrócie: Pyrrus zakochuje się w córce Gajusza Sestii, porzuca Bricennę, która mimo to przybywa do Tarentu, aby go odzyskać. Sestia rozpacza po domniemanej śmierci Volusia, który jednak przeżywa bitwę i wiedziony zazdrością o ukochaną dąży do śmierci Pyrrusa. Gajusz Fabrycjusz przybywa do Tarentu i spotyka się z Pyrrusem, aby negocjować pokój i uwolnić rzymskich więźniów, w tym córkę. Sestia próbuje uciec z Volusiem, zostają jednak złapani, a wyrok w ich sprawie, na żądanie Pyrrusa, ma wydać Gajusz; uniesiony rzymskim honorem skazuje niedoszłego zięcia na śmierć, czym wzbudza tak wielkie zdumienie i podziw Pyrrusa, że ten uwalnia wszystkich i wraca skruszony w ramiona Bricenny. W finale wszyscy są więc szczęśliwi i mogą bez przeszkód odśpiewać finałowy chór.

Hasse był w swoich czasach numerem jeden scen europejskich, a jego opery znane są z błyskotliwości i trudności technicznych – w końcu śpiewały w nich najlepsze ówczesne głosy, przede wszystkim Faustina Bordoni, jeden z najwybitniejszych sopranów XVIII wieku, no i całe grono fenomenalnych kastratów, na czele z Farinellim i Caffarellim.

Niestety, Hassego się w Polsce nie grywa zupełnie, fragmenty Zenobii zaprezentowała jakiś czas temu Polska Opera Królewska, a jedyne wykonania pełnych dzieł operowych na naszych scenach zawdzięczamy gościnnym występom artystów z innych krajów. Mam tu na myśli przede wszystkim festiwal Opera Rara w Krakowie, gdzie wystawiono wersje koncertowe opery Siroe, re di Persia w październiku 2015 roku i intermezzo Piramo e Tisbe w styczniu 2016. W inscenizacji pierwszego z tych dzieł maczał palce Max Emanuel Cencic – nie bez kozery – jest on bowiem wytrwałym propagatorem twórczości Hassego i zawdzięczamy mu przypomnienie wielu dzieł Il caro Sassone (jak nazywali Włosi Hassego), które – podobnie jak dzieła innych kompozytorów baroku – na wiele lat popadły w zapomnienie.

Ten przydługi historyczny kontekst stawia w znaczącym świetle prawykonanie na polskiej scenie Caio Fabrizio. Inicjatorem był zapewne Max Emanuel Cencic, który jest równocześnie wieloletnim przyjacielem Festiwalu All’Immproviso w Gliwicach. Po błyskotliwej koncertowej wersji Gismondo, Re di Polonia Vinciego we wrześniu 2018 roku i scenicznej inscenizacji Il pastor fido Haendla w maju 2019, no i po rocznej pandemicznej przerwie, w tym roku na festiwalu zaprezentowano pełną wersję koncertową opery Hassego w znakomitym wykonaniu. Kierownictwo artystyczne tego projektu sprawowała Martyna Pastuszka, koncertmistrzyni i prowadząca jedną z najlepszych dziś orkiestr barokowych w Polsce, czyli {oh!} Orkiestrę Historyczną. W gronie solistów mogliśmy usłyszeć przede wszystkim Maxa Emanuela Cencica w roli tytułowej, Nian Wang w partii Pyrrusa, Emmanuelle de Negri w roli Bricenny, Susanne Jerosme jako Sestię, Nicholasa Tamagna jako Turia, Bruno de Sá jako Volusia i Stefana Sbonnika jako Cinea. Niektórzy z nich są stałymi bywalcami gliwickiego festiwalu. Cencic wykonywał również tytułowa partię w operze Vinciego, w której śpiewał także Nicolas Tamagna, ten ostatni wystąpił również w Il pastor fido. Emmanuelle de Negri mogliśmy słuchać w 2015 w Krakowie w Siroe, re di Persia Hassego.

Całe grono solistów; fot. IR

Cencic należy do grona najlepszych kontratenorów na dzisiejszych scenach, śpiewa już dość długo jak na kontratenora, a wiadomo, że ten rodzaj głosu często szybko się „kończy”. Jednak nie w przypadku tego artysty. Spodziewałam się świetnego występu Cencica i nie zawiodłam się. Jego głos o przepięknej, głębokiej barwie wciąż zachwyca. Tak jak nie miał problemów ze zmierzeniem się z karkołomnymi ariami w Siroe, nie miał ich również w Caio Fabrizio. Z właściwą sobie klasą pokonał wszystkie wyzwania arii tytułowego bohatera, zachwycił najbardziej w finale, gdzie wykonał niemal jedna po drugiej dwie arie – pierwszą lekką i pełną rokokowego wdzięku, drugą dynamiczną i niebywale dramatyczną.

Podczas rzymskiej premiery Caia Fabrizia wszystkie partie, poza tenorową, wykonywali
kastraci. Na szczęście papieski zakaz, zabraniający kobietom występów na scenie, dziś nie obowiązuje. dlatego obie partie kobiece wykonały sopranistki: Emmanuelle de Negri i Suzanne Jerosme. Jerosme to głos bardziej liryczny i miękki, choć arie dramatyczne w jej wykonaniu były równie udane. Emmanuelle de Negri ma nieco mroczniejszy sopran, ale też rola Bricenny – narzeczonej Pyrrusa, porzuconej i walczącej o odzyskanie miłości kochanka – dawała jej znakomite pole do popisu. Niewątpliwie pierwszoplanową postacią tej opery jest bowiem Pyrrus – w Gliwicach tę partię, napisaną wszak dla Caffarellego, wykonała pochodząca z Singapuru Nian Wang. Miałam wrażenie, że artystka długo się rozgrzewała i dopiero w drugiej części koncertu przejęła inicjatywę. Zachwyciła mnie zwłaszcza w znakomitej arii z rogami, gdzie przeplatały się części liryczne z brawurowymi.

Nian Wang; fot. Magdalena Hałas Photohtaphy

Jednak zdecydowanie serce publiczności zdobył młodziutki brazylijski kontratenor Bruno de Sá w roli Volusia. Artysta dysponuje świeżym, niesłychanie wysokim sopranem. Jego arie były wyjątkowo kunsztowne, zwłaszcza jedna z ostatnich arii z rogami, którą wykonał z wyjątkową swobodą i dynamiką. Widać, że sam artysta cieszy się swoim niezwykłym głosem, a jego entuzjazm udzielił się publiczności. Największy aplauz wzbudziła przepiękna liryczna aria z towarzyszeniem skrzypiec i wiolonczeli. Nie da się ukryć, że Bruno był bohaterem tego wieczoru.

Bruno de Sa; fot. Magdalena Hałas Photography

Dla mnie mocnym punktem obsady był również Stefan Sbonnik w tenorowej partii Cinea. Tenor, jak wiadomo, nie był ulubionym głosem baroku, jednak Sbonnik wykonał swoje arie, zwłaszcza pierwszą z nich, z ekspresją mocno zapadającą w pamięć.

Osobny akapit należy się oczywiście orkiestrze. Jak pisałam, uważam {oh!} Orkiestrę Historyczną za jedną z najlepszych w Polsce, ilekroć ją słyszałam – zawsze była niezawodna. Również podczas tej premiery trudno znaleźć dość pozytywnych słów na opisanie czaru, z jakim muzykę barokową wykonują instrumentaliści tej formacji. Gra orkiestry zachwyciła mnie już w uwerturze, do końca koncertu nie znalazłam słabszych momentów. Kunsztowna muzyka Hassego, nastawiona – jak na operę o wyraźnie neapolitańskich korzeniach – na wyrafinowanie techniczne i przebojową śpiewność – daje możliwość popisu nie tylko solistom, ale także instrumentalistom. Stąd ariom towarzyszą często wybrane instrumenty: waltornie (najczęściej w ariach tzw. myśliwskich), skrzypce, wiolonczele bądź oboje (w ariach lirycznych). Tak też było podczas gliwickiego koncertu. Skrzypce to oczywiście sama koncertmistrzyni Martyna Pastuszka, na wiolonczeli towarzyszył solistom Pavel Serbin, zaś oboje, zmieniane niekiedy na flety, dzierżyli Benoit Laurent i Georg Fritz. Nawet waltornie (Jeroen Billiet i Christopher Price), tradycyjnie pięta achillesowa naszych orkiestr, miały swoje popisowe momenty. Wspomnieć należy również o znakomitej grze klawesynistki Anny Firlus – w tym spektaklu maestro (maestra?) al cembalo.

Martyna Pastuszka i {oh!} Orkiestra Historyczna; fot. Magdalena Hałas Photography

Caio Fabrizio jest kolejnym już dziełem powstałym jako efekt współpracy gliwickiego festiwalu i Theater an der Wien. Dwa dni po premierze polskiej operę Hassego mieli możliwość usłyszeć wiedeńczycy. Po koncercie w Gliwicach nie miałam wątpliwości, że – podobnie jak operą Vinciego przed dwoma laty – również i tym razem artyści odniosą sukces!

Cajo Fabricio – wykonania

2021, 26 czerwca – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej Improwizowanej All’Improvviso, Ruiny Teatru Victoria w Gliwicach

Kierownictwo artystyczne – Martyna Pastuszka

Wykonawcy
Cajo Fabricio (kontratenor) – Max Emanuel Cencic
Pirro (sopran) – Nian Wang
Bricenna (sopran) – Emmanuelle de Negri
Sestia (sopran) – Suzanne Jerosme
Volusio (kontratenor) – Bruno de Sa
Turio (kontratenor) – Nicholas Tamagna
Cinea (tenor) – Stefan Sbonnik

{oh!} Orkiestra Historyczna
I skrzypce – Martyna Pastuszka, Adam Pastuszka, Violetta Szopa-Tomczyk, Dominika Małecka
II skrzypce – Izabela Kozak, Marzena Biwo, Szymon Strzelczyk
altówki – Dymitr Olszewski, Szymon Stochnioł
wiolonczele – Pavel Serbin, Monika Hartmann
teorba/gitara – Jan Cizmar
obój/recorder – Benoit Laurent, Georg Fritz
rogi – Jeroen Billiet, Christopher Price
kontrabas – Michał Bąk
klawesyn – Anna Firlus

Relacja

Caio Fabrizio

opera seria w trzech aktach
muzyka Johann Adolf Hasse
libretto Apostolo Zeno
premiera w Teatro Capranica w Rzymie, 12 stycznia 1732, z udziałem Gaetano Majorano, zwanego Caffarellim, w roli Pyrrusa
wznowienie w Teatro Nuovo Reggio Ducale w Mantui, 27 grudnia 1732
II wersja – z intermezzo Larinda e Venezio, premiera w Dreźnie, 8 lipca 1734, do 16 sierpnia odbyło się 8 przedstawień z udziałem Fausitny Bordoni w roli Sestii i Domenica Annibale w roli Gajusa

Premierowa obsada
Caius Fabricius (sopran-kastrat) – Domenico Annibali
Pyrrus (sopran-kastrat) – Gaetano Majorano, zwany Caffarelli
Sestia (sopran-kastrat) – Angelo Maria Monticelli
Bircenna (sopran-kastrat) – Felice Salimbieni
Volusio (sopran-kastrat) – Agostino Fontana
Cinea (tenor) – Felice Checacci
Turio (kastrat-kontralt) – Alessandro Veroni

Akt I
Zwycięski Pyrrus wkracza do Tarentu. Zabraniając tarentczykom świetowania, wzbudza niechęć ich dowódcy Turia. Cinea, wysłannik Pyrrusa, wraca z Rzymu, przynosząc stamtąd odmowę pokoju. Pyrrus wyznaje mu, że zakochał się w Rzymiance Sestii, córce Gajusza Fabricjusza, pozostającej w niewoli w Tarencie. Z kolei do Tarentu przybywa ojciec Sestii, aby negocjować warunki uwolnienia jeńców. Pyrrus próbuje go bezskutecznie przekupić, wyznaje mu w końcu, że kocha jego córkę.
Tymczasem w Tarencie pojawia się też Bricenna, narzeczona Pyrrusa, w przebraniu służącej Glaucilli. Próbuje wybadać Sestię, ta jednak odrzuca możliwość poślubienia Pyrrusa. Turio, nie znając prawdziwej tożsamości Bricenny, namawia ją do spisku przeciw Pyrrusowi i wyznaje jej miłość.
Tymczasem Gajusz informuje córkę, że jej ukochany Volusio zginął w bitwie. Wyznaje jej też, że Pyrrus chce ją poślubić i namawia ją do samobójstwa. Jednak ten czyn zostaje w ostatniej chwili udaremniony przez nieznajomego, który Sestii przypomina Volusia.

Akt II
Pyrrus chce wymusić ślub na Sestii, jednak Gajusz informuje go, że prawo Rzymu zabrania ślubu z obcym. Tymczasem Glaucilla przypomina Pyrrusowi słowo dane Bricennie i opowiada historię dramatycznej morskiej podróży swej pani, którą niemalże przypłaciła ona życiem. Opowieść porusza Gajusza. Turio wyznaje my, że przygotował truciznę na Pyrrusa, z którego rządów jest niezadowolony. Pod dyktando Gajusza pisze list do senatu rzymskiego, obiecując otrucie Pyrrusa w zamian za pokój .
Gajusz rozpoznał w nieznajomym Volusia, co wyznaje córce, prosząc ja równocześnie, aby namówiła ukochanego do powrotu do Rzymu. Sestia i Volucio spotykają się, kochając i wątpiąc równocześnie we własne uczucia. Zazdrosny Volusio chce zabić Pyrrusa, co Sestia usiłuje my wyperswadować.
Tymczasem wzgardzona Bricenna chce śmierci Pyrrusa, tego jednak ratuje Volusio. Pyrrus rozpoznaje Bricenne i oskarża Sestię o planowanie zamachu, Vilusio namawia ukochaną do wspólnej ucieczki.

Akt III
Turio informuje Pyrrusa o ucieczce Sestii i Volusia. Pyrrus przeprasza Bricennę za swoje zachowanie i oskarża Gajusza o umożliwienie ucieczki córce. Ten jednak odpiera zarzuty i sam oddaje Sestię w ręce Pyrrusa. Pyrrus ponawia propozycję małżeństwa, którą Sestia odrzuca. Pyrrus skazuje Volusia na śmierć, Sestia chce umrzeć z ukochanym. Po rozmowie z Gajuszem Pyrrus rwie wyrok śmierci i nakazuje Gajuszoiwi, aby to on sądził Volusia. Po przesłuchaniu więźnia Gajusz odrzuca własne uczucia do córki i jej ukochanego i w imię rzymskiego honoru skazuje go na śmierć. To wzbudza zdumienie Pyrrusa, a Cinea tłumaczy mu postawę Rzymianina, który przedkłada honor nad uczucia. Gajusz żegna się z Pyrrusem i oddaje mu list podpisany przez Turia. Pyrrus zdradzony przez Tarentczyka i poruszony postawą Gajusza darowuje życie Volusiowi i Sestii i zawiera pokój z Rzymem. Gajusz pochwala jego wielkoduszność. Pyrrus godzi się z Bricenną i panuje powszechna szczęśliwość.

Wykonania w Polsce

Il Caro Sassone w Gliwicach

Attilio Regolo

opera seria w trzech aktach
muzyka Johann Adolf Hasse
libretto Pietro Metastasio, inspirowane sztuką Nicolasa Pradona „Regulus” (1688)
premiera w Dreźnie, 12 stycznia 1750

Premierowa obsada:
Attilia, córka Regolo (sopran en travesti) – Faustina Bordoni
Publio, syn Regolo (sopran) – Regina Mingotti
Barce, afrykańska szlachcianka, niewolnica Publio  (sopran) – Rosa Negri Pavona
Amilcare, ambasador Kartaginy, zakochany w Barce (alt kastrat) – Ventura Rocchetti, zwany Venturini
Attilio Regolo, rzymski więzień Kartagińczyków (alt kastrat) – Domenico Annibali, zwany Domenichino
Manlio, konsul (tenor) – Angelo Maria Amorevoli
Licinio, trybun plebsu, zakochany w Attylii (bas) – Joseph Schuster

Opis
Akt I
Pałac Konsula Manliusa
Cały Rzym ubolewa na  Attyliuszem Regulusem, więźniem Kartagińczyków od pięciu lat. Attylia, córka Attyliusza, przychodzi poskarżyć się konsulowi, że jej ojciec tak długo pozostaje w rękach wroga; towarzyszy jej kochanek Licyniusz, trybun plebsu. Rozpaczając nad wymijającą odpowiedzią konsula, Barce, afrykańska szlachcianka, niewolnica Publiusza, ogłasza przybycie osobiście ambasadora Kartaginy Amilkara i Attyliusza Regulusa. Publiusz, syn Attyliusza, i jego siostra są pełni nadziei. W świątyni Bellony, przed senatorami, bohater, który został odesłany do Rzymu, ogłasza uroczyście, że powróci do niewoli, jeśli pokojowe propozycje Kartaginy nie zostaną przyjęte przez Senat, czym wzbudza powszechne zdumienie.

Akt II
Pałac w Rzymie
Attilius Regulus musi przeciwstawić się otaczającym go ludziom, którzy sprzeciwiają się jego heroicznej decyzji. Publiusz, a następnie konsul Manliusz i Licyniusz próbują odwieść go od powrotu do Kartaginy, ale na próżno. Wreszcie Attilius musi przeciwstawić się córce, której miłość i ból głęboko go niepokoją. Zachowuje jednak swoją stanowczość i wszyscy w końcu podziwiają cnotę tego prawdziwego Rzymianina, który wie, jak zdusić swoje  uczucia. Barce i Amilcar ze swej strony nie mogą uwierzyć w tak wiele heroizmu i są oszołomieni stanowczością Attiliusza.

Akt III
Gotowy do wyjazdu Attyliusz Regulus powierza konsulowi Manliusza dwoje dzieci, a Publiusz przynosi wiadomość, że lud się buntuje i sprzeciwia odejściu bohatera. Nawet Amilcar proponuje mu ucieczkę, a Senat zwalnia go z obietnicy złożonej Kartagińczykom. Tylko Manliusz i dwoje dzieci Attyliusza, dumni postawy ojca, starają się uspokoić tłum, który chce przeszkodzić Attyliuszowi Regulusowi w wypełnieniu obowiązku. Ale bohater  przypomina ludowi, aby brali przykład ze starożytnego Rzymu, chwalebna śmierć jest lepsza niż zhańbione życie. Opera kończy się chórem celebrującym cnotę Attyliusza, podczas gdy bohater wspina się na statek płynący do Kartaginy.

Antigono

opera seria w trzech aktach
muzyka Johann Adolf Hasse
libretto Pietro Metastasio
dekoracje Giovanni Battista Grone
prawykonanie w Hubertsburgu, 10 listopada 1743
premiera w Hoftheater w Dreźnie, 20 stycznia 1744, do 17 lutego odbyło się 11 przedstawień
wznowienie w Teatro San Carlo w w Neapolu, 19 grudnia 1744, z udziałem Gaetana Majorano, zwanego Caffarellim

Antigono, król Macedonii – Angelo Amorevoli
Berenice, księżniczka Egiptu, oblubienica obiecana Antigono – Faustina Bordoni-Hasse
Ismene, córka Antygono, zakochana w Alessandro – Maria Rosa Negri
Alessandro, król Epiru, zakochany w Berenice – Giovanni Bindi
Demetrio, syn Antigono, zakochany w Berenice – Domenico Annibali
Clearco, kapitan Alessandra, przyjaciel Demetria – Giuseppe Schuster

Akt I
Saloniki, nadmorskie miasto w Macedonii
Ręka Berenice, księżniczki Egiptu, jest obiecana Antygono, królowi Macedonii. Jednak młoda dziewczyna i Demetriusz, syn Antygono, zostają ogarnięci nieuznaną namiętnością do siebie. Podejrzliwy Antygono zsyła syna na wygnanie. Tymczasem Aleksander, król Epiru, odrzucony przez Berenikę, w odwecie rozpoczyna wojnę przeciwko Macedonii. Gdy bitwa trwa, Ismene, córka Antygono, wyznaje egipskiej księżniczce miłość do Aleksandra, wrogiego króla. Demetriusz, nieposłuszny rozkazom ojca, spieszy do pałacu królewskiego, by ogłosić klęskę Macedonii i poprowadzić Berenice w bezpieczne miejsce. Antygono znowu go wypędza. Ale zwycięzca zbliża się: Berenice, wzięta do niewoli na oczach Aleksanda, znów odmawia mu swojej ręki. Antygono i Ismene również zostają schwytani. Tylko Demetriuszowi udaje się uciec, dzięki wiernemu przyjacielowi Clearco, dowódcy armii Aleksandra.

Akt II
Młody Demetriusz staje przed Aleksandrem i oferuje swoje życie, by ocalić życie swojego ojca. Jego słowa są tak szlachetne, że zwycięzca obiecuje mu wyrzec się swoich podbojów, pod warunkiem, że przekona Berenice do poślubienia go. Demetriusz, mimo śmiertelnego bólu, przekonuje Berenice do tego zamążpójścia w imię synowskiego obowiązku. Antygono, zdenerwowany, zasypuje syna wyrzutami, gdy dowiaduje się, że jego armia, po reorganizacji, właśnie zmiażdżyła siły wroga. Król Macedonii pozostaje jednak zakładnikiem Aleksandra.

Akt III
Antygono, odmawiając oddania Bereniki swojemu rywalowi, zostaje zamknięty w celi, którą może otworzyć tylko posiadacz pierścienia Aleksandra. Demetriusz zmusza tego ostatniego do oddania mu pierścienia, a tym samym uwalnia swego ojca. Następnie odchodzi z zamiarem popełnienia samobójstwa, aby z nim nie rywalizować. Antygono wraca do pałacu. Wspaniałomyślnie przekazuje rękę Ismene Aleksandrowi. Wzruszony cnotą Demetriusza, cudownie ocalonego przez Clearco, wyrzeka się Bereniki. Dwie pary zakochanych mogą się zjednoczyć, a pokój powraca do królestwa.

Achille in Sciro

Okładka oryginalnej partytury; fot. ze strony Opera Baroque

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Johann Adolf Hasse
libretto Pietro Metastasio
premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 4 listopada 1759

Premierowa obsada:
Achilles w stroju kobiecym, pod imieniem Pirra, kochanek Deidamii – Giuseppe Belli
Licomede, król Scyros – Carlo Carlani
Teagene, książę Chalcide, małżonek Deidamii – Dorotea Sabatini
Pasterz, powiernik Ulissesa – Catarina Flavis
Deidamia, córka Licomede, kochanka Achillesa – Clementina Spagnoli
Ulisses, ambasador Greków – Pietro Santi
Nearco, opiekun Achillesa – Guglielmo Ettore

Opery Hassego

L’Achille in Sciro 

Adriano in Siria – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 17 stycznia 1752

Alcide al Bivio – festa teatrale w jednym akcie, libretto Pietro Metastasio, premiera w Palazzo Redoutensaal w Wiedniu, 8 października 1760, z okazji ślubu arcyksięcia Austrii Józefa i księżniczki Izabeli Burbońskiej
Opis
Herkules musi wybierać między cnotą a przyjemnością.

Alessandro nell’Indie – patrz: Cleofide

Alfonso – opera seria w pięciu aktach, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w Hoftheater w Dreźnie, z okazji ślubu księżniczki Marii Amelii z Karolem, królem Obojga Sycylii, od 11 do 23 maja 1738 (5 przedstawień), dekoracje Andrea Zucchi, z Faustiną Bordoni w roli Ermesendy

Annibale in campus – pasticcio, libretto Francesco Vanneschi, premiera w King’s Theater w Londynie, 4 listopada 1746, we współpracy z G.B. Lampugnani

Antigono

Antioco – opera seria w trzech aktach (zachowane fragmenty), libretto Bertold Feind według Apostolo Zeno i Pietra Pariatiego, premiera w Hoftheater w Brunszwiku-Wolfenbuttel, 11 sierpnia 1721, postacie: Seleuco, król Syrii – tenor, Antioco, jego syn, kochanek Stratoniki – tenor, Stratonica – księżniczka macedońska, kochanka Antioco, obiecana Seleuco – sopran, Argene, księżniczka Lidii – sopran, Tolomeo, książe Egiptu, kochanek Argene – alt, Arsace, szlachetny Fenicjanin – bas (w tej roli wystąpił sam  Hasse)

Arminio – opera seria w trzech aktach (zachowana częściowo), libretto Antonio Salvi, premiera w Teatro Ducale w Mediolanie, 28 sierpnia 1730, dekoracje Domenico Barbieri i G.B. Medici, z Faustyną Bordoni w roli Tusneldy

Arminio – dramma per musica w trzech aktach, libretto Giovanni Claudio Pasquini według Antonia Salvi, premiera w Operahaus w Dreźnie, 7 października 1745, z udziałem Faustiny Bordoni; II wersja – premiera w Dreźnie, 8 stycznia 1753, z udziałem Andrei Marii Monticellego w roli tytułowej; osoby: Tusnelda (sopran), Ramise (contralt), Sigismondo (castrat sopran), Arminio (castrat alt), Publio Quintilio Var (tenor) , Segeste (bas)

Artaserse – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Meetastasio, premiera w Teatro San Giovanni Crisostomo w Wenecji, styczeń 1730, balet przygotował Antonio Ferrari, wystąpili: tenor Filippo Giorgi (Artaserse),  kastrat sopran Carlo Broschi, zwany Farinelli (Arbace), sopran Francesca Cuzzoni Sandoni, zwana la Parmiggiana (Mandane), kastrat sopran Antonio Castori, zwany Castorini (Megabise), kastrat napolitański Niccolo Grimaldi, zwany Nicolini (Artabano), kontralt Maria Maddalena Pieri, zwana la Polpetta (Semira); wznowiono w tym samym teatrze w Wenecji jesienią 1730, wystąpili: kastrat Gaetano Majorano, zwany Caffarelli (Artaserse), sopran Lucia Facchinelli, zwana la Beccheretta (Mandane),  tenor napolitański Francesco Tolve (Artabano), Carlo Broschi, zwany Farinello (Arbace),  contralt florencki Maria Teresa Pieri, zwana, podobnie jak jej siostra Maria Maddalena, la Polpetta (Semira), kastrat kontralt Antonio Baldi (Megabise); wznowiono jako pasticcio przygotowane przez Riccarda Broschi i  Hassego w Haymarket Theatre w Londynie, 29 października 1734, z Farinellim po raz pierwszy na scenie w Londynie (Arbace),  wystąpili również: Senesino (Artabano), Montagnana (Artaserse), Cuzzoni (Mandane); II wersja – premiera w Dreźnie, 9 września 1740, z Faustiną Bordoni w roli Mandane; III wersja premiera w Neapolu, 1760

Artemisia – opera seria w trzech aktach, libretto Giovanni Ambrogio Migliavacca, premiera w Dreźnie, 6 lutego 1754, wystąpili: Todeschini Teresa Albuzzia, Angelo Amorevoli, Giovanni Belli, Angelo Maria Monticelli, Bruscolini Pasquale Pasqualini, Caterina Pilaja, Bartolomeo Puttini

L’Artigiano gentiuomo – patrz: Larinda e Venesio

Asilo d’amore – festa teatrale w jednym akcie, libretto Pietro Metastasio, premiera w Neapolu, lipiec 1742; wystawiona w Hubertsburgu, 7 października 1743,

L’Astarto – opera seria w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno i Pietro Pariati, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, grudzień 1726

Asteria – favola pastorale w trzech aktach, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 3 sierpnia (7 października?) 1737, z Faustiną Bordoni w roli tytułowej

Atalanta – opera seria w trzech aktach, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 26 września 1737, z Faustiną Bordoni

Atallo, re do Bitinia – opera seria w trzech aktach, libretto Francesco Silviani, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, maj 1728

Attilio Regolo

Caio Fabrizio

Catone in Utica – opera seria w trzech aktach (zachowana częściowo), libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro Regio w Turynie, 26 grudnia 1731, grana podczas karnawał 1732, z udziałem Carla Broschi, zwanego Farinelli,  w roli Arbace, osoby: Katon,  Cezar,  Marzia, córka Katona, potajemnie zakochana w Cezarze ; Arbace, książe Numidii, sojusznik Katona, zakochany w Marzii; Emilia, wdowa po Pompeo ; Fulvio, legat Senatu rzymskiego, sojusznik Cezara,  zakochany w Emilii

Opis: Marcja, córka Katona, kocha Cezara, ja z kolei kocha Arbace, książę Numidii, sojusznik jej ojca. Fulwiusz, zwolennik Cezara, jest zakochany w Emilii, wdowie po Pompejuszu i córce Scypiona. Marcja odmawia swej ręki Arbace. Katon idzie na rozmowę z Cezarem, który oblega Utykę: ta odrzuca propozycje pokojowe Cezara, którego uważa za odrażającego dyktatora. Marcja ujmuje się za rzymskim generałem u ojca, który dowiaduje się o jej miłości do tyrana podczas polowania. Tymczasem Emilia próbuje przekonać Fulwia do zabicia Cezara, ale bezskutecznie. Następnie rzuca się na Cezara z mieczem w dłoni: Fulwiuszowi udaje się go uratować. Armia Cezara ostatecznie pokonuje opór Utyki, a Katon umiera przed oczami zwycięskiego generała. Cezar odmawia jednak triumfu, ponieważ cena jego zwycięstwa jest dla niego za wysoka: traci w Katonie nieprzejednanego wroga, ale także ostatniego prawdziwego obywatela Rzymu, godnego starożytnej cnoty miasta.

Ciro riconosciuto – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 20 stycznia 1751; II wersja – premiera w Warszawie, 17 stycznia 1762

La clmenza di Tito – albo Tito Vespasiano, dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro Publico w Pesaro, 24 września 1735, dekoracje antonio Mauri, z udziałem Faustiny Bordoni w roli Vitelli; II wersja – premiera w Dreźnie,  od 17 do 31 stycznia 1738 (6 przedstawień), z udziałem Faustiny Bordoni w roli Vitelli; III wersja – pod tytułem Tito Vespasiano, premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 4 listopada 1738, z udziałem Gaetano Majorano, zwanego Caffarelli; osoby: Tytus wespazjan, cesarz (tenor), Witellia, córka upadłego cesarza Witelliusza (sopran), Serwilia, córka Sykstusa i kochanka Anniusza (sopran), Sykstus, przyjaciel Tytusa, zakochany w  Witellii (soprano), Anniusz, przyjaciel Sykstusa, zakochany w Serwilii (bas), Publiusz, prefekt pretorianów (soprano).

Cleofide – opera seria w trzech aktach, libretto Michelangelo Boccardi werdług „Alessandro nell’Indie” Pietra Matastasio, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 13 września 1731, ; II wersja – pod tytułem Alessandro nell’Indie, premiera w Mediolanie, 1732 i w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, 1735

Cleonice – patrz: Demetrio

La contadina – albo Scintilla e Don Tabarano, także: Don Tabarrano, Der in sich selbst verliebte Narcissusintermezzo w dwóch aktach, wystawione w  Hoftheater w Dreźnie, 11 stycznia 1747, w przerwach Semiramide riconosciuta

Dalissa – opera seria w trzech aktach (częściowo zachowana), libretto Domenico Lalli według Niccolo Minato, premiera w Teatro San Samuele w Wenecji, maj 1730, dekoracje Girolama Mengozzi, z Faustiną Bordoni w roli tytuowej i z Anną Giro

Demetrio – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1732, dekoracje Girolama Mengozzi Colonna, z udziałem Faustiny Bordoni w roli Cleonice, i kastrata Giuseppe Appianiego, zwanego Appianino, w roli Olinto; II wersja – pod tytułem Cleonice, premiera w Dreźnie, 8 lutego 1740; III wersja – premiera w Wenecji i Ferrarze, w aranżacji Vivaldiego; IV wersja – pod tytułem Cleonice, premiera w Wenecji 1740; V wersja – premiera w Dreżnie, od 8 lutego do 1 marca 1740 (6 przedstawień), dekoracje Fratelli Grone, z Faustiną Bordoni w roli Cleonice; VI wersja – premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo, 1747, z udziałem Gioacchina Conti, zwanego Gizziello w roli tytułowej; osoby: Cleonice, królowa Syrii, córka uzurpatora Alessandro Bala, zakochana w Alceste, Alceste, właściwie Demetrio, syn króla Syrii wygnany przez uzurpatora Alessandro Bala, Fenicio, opiekun Alceste i ojciec Olinto, Olinto, rywal Alceste, Barsene, zauszniczka Cleonice, sekretnie zakochana w Alceste, Mitrane, kapitan gwardii królewskiej, przyjaciel Fenicio

Opis
Demetriusz Soter, król Syrii, wygnany z tronu przez uzurpatora Aleksandra Balę, zmarł na wygnaniu na Krecie. Przed ucieczką powierzył swojego syna Demetriusza wiernemu Fenicjuszowi, aby mógł go wychować i przygotować do zemsty. Nieświadome swojego pochodzenia dziecko dorastało pod imieniem Alceste. Jego odwaga zyskała szacunek Aleksandra i miłość jego córki Kleoniki. Fenicjusz rozgłasza wiadomość, że Demetrius żyje. Podczas rewolta Kreteńczyków Aleksander ginie, próbując stłumić powstanie. Alceste podczas walki z Kreteńczykami znika. kleonika, następczyni tronu, musi wybrać męża. Zwleka, mając nadzieję, że Alceste wróci. Po pewnymczasie młody człowiek pojawia się ponownie, gdy królowa, utraciwszy wszelką nadzieję na ponowne zobaczenie go żywego, przygotowuje się do wyboru innego zalotnika. Fenicjusz ujawnia następnie tożsamość Alceste, który już jako Demetriusz poślubia Kleonikę i wstępuje na tron, z którego został niesłusznie usunięty.

Demofoonte – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Dreźnie, od 9 do 27 lutego 1748 (9 przedstawień), dekoracje Giuseppe Galla Bibiena, z udziałem Faustiny Bordoni jako Dircei i Cateriny Reginy Mingotti; II wersja – premiera w San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1749; III wersja – premiera w San Carlo w Neapolu, 4 listopada 1758

Didone – libretto – anonimowa adaptacja „Didone abbandonata” Pietro Metastasia,  premiera w King’s Theater w Londynie, 26 marca 1748

Didone abbandonata – opera seria w trzech aktach, libretto Francesco Abbarotti na na podstawie „Didone abbandonata” Pietro Metastasia, premiera  w Hubertsburgu, 7 października 1742; wznowiona w Hoftheater w Dreźnie, od 2 do 26 lutego 1743 (10 przedstawień), dekoracje Giuseppe Galli Bibiena, z Faustiną Bordoni w roli tytułowej

Dorilla e Balanzone – patrz: La serva scaltra

Egeria – festa teatrale w jednym akcie, libretto Pietro Metastasio, premiera w Burgtheater w Wiedniu, 24 kwietnia 1764

Opis
Wokół wzgórz Rzymu, u źródła nimfy Egerii
Wenus, Mars i Apollo udają się do świętego gaju poświęconego nimfie, aby uzyskać jej oświecenie przy wyborze mądrego króla. Bogowie nie zgadzają się ze sobą: Wenus chce pokojowego władcy, a Mars chce odważnego wojownika. Wszyscy wyjaśniają swoje powody: Wenus nienawidzi wojny i jej okropności, Mars gardzi wytchnieniem i słabością pokoju. Apollo interweniuje w kłótnię, pytając: jeśli wszyscy ludzie będą żyli w pokoju, jak mógłby chwalić bohaterstwo dzielnych? Mars cierpko rozważa słabość narodu niemieckiego, jeśli Wenus zwycięży i ​​posadzi na tronie zbyt dobrodusznego króla. Egeria, po wysłuchaniu wszystkich argumentów, ogłasza swój wyrok. Rozwiązaniem, jak mówi, jest wybranie króla, który jest pokojowy, ale w razie potrzeby gotowy do wojny. Tym, który łączy wszystkie te cechy jest sam Józef Habsburg.

Enea in Caonia – serenata w dwóch częściach, libretto Luigi Maria Scampiglia, premiera w Neapolu, 1727

Endimione – fiesta teatrale w dwóch aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Neapolu, lipiec 1743; wystawiona w Warszawie, ok. 1750

L’Erminia – dwuaktówka, libretto Bernardo Saddumene, premiera w Neapolu, zima 1729

L’Eroe cinese – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Hubertsburgu, 7 października 1753, z okazji urodzin Augusta III, króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego; osoby: Leango, regent Cesarstwa Chińskiego; Siveno, uważany za syna Leango, zakochany w Lisinga; Lisinga, księżniczka tatarska, więźniarka Chińczyków, zakochana w Siveno; Ulania, siostra Lisingi, zakochana w Minteo; Minteo, mandarynka, zakochana w Ulanii, przyjaciółka Siveno

Opis
Chiński książę został wychowany w ukryciu po tym, jak jego rodzina została wymordowana podczas rewolucji. Po śmierci ojca na wygnaniu jest gotowy do objęcia tronu po zawarciu traktatu z Tatarami, dziedzicznymi wrogami. Dwie przetrzymywane w niewoli księżniczki tatarskie mają zostać uwolnione, ale podczas swojej niewoli zakochały się, jedna w księciu, druga zaś w młodym generale armii chińskiej.

Euristeo – opera seria w trzech aktach, libretto Domenico Lalli według Apostolo Zeno, premiera w Teatro San Samuele w Wenecji, maj 1732, wystąpili: Gregorio Babbi (Cisseo), Francesco Cuzzoni Sandoni (Anglatilda), Cecilia Belisani Buini (Serva del principe d’Assia), Marina Cittadini (Erginda), Gaetano Majorano, zwany Caffarelli (Ormonte), Mariano Nicolini (Glancia)

Ezio – opera seria w trzech aktach, libretto Pierto Metastasio, premiera  w Neapolu, 1730, osoby: Walentyn III, cesarz rzymski, zakochany we Fulvii; Ezio, dowódca armii cesarskiej, zakochany we Fulvii ; Onoria, siostra Walentyna, potajemnie zakochana w Ezio ; Massimo, patrycjusz rzymski, ojciec Fulvii, powiernik i tajny wróg Walentyna ; Varo, prefekt pretorianów,  przyjaciel Ezio; wznowienie na inaugurację Operahaus w Bayreuth, 1748; wznowienie w Dreźnie, 20 stycznia 1755 podczas karnawału

La fantesca – patrz: Merlino e Galoppo

Gerone, tiranno di Siracusa – opera seria w trzech aktach, libretto Aurelio Aureli, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 19 listopada 1727

Ipermestra – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Hoftheater w Wiedniu, 8 stycznia 1744, z okazji ślubu Marii Anny Austrii, Infantki Hiszpanii, księżniczki Węgierskiej, Czech i Obojga Sycylii oraz Karola Aleksandra Lotaryńskiego, 8 stycznia 1744, dekoracje Giuseppe Galli Bibiena, balet Ignaza Holzbauera, choreografia Franz Hilferding van Wewen, osoby: Danaos, król Argos (tenor), Ipermestra, córka Danaosa, kochanka Linceo (sopran), Linceo, Egipcjanin, ukochany Ipermestry (sopran kastrat), Elpinice, siostrzenica Danaosa, zakochana w Plistenesie (mezzosopran), Plistene, książę Tesalii, ukochany Elpinice, przyjaciel Linceo (alt kastrat), Adrasto, powiernik Danaosa (bas); wznowiono Teatro San Carlo w Neapolu 20 lipca 1746 roku, z okazji urodzin króla Neapolu, dekoracje Vincenzo Re z Parmy, balet Gaetano Grossatesta, sceny batalistyczne Matteo Zaccaria, wystąpili: boloński tenor Annibale Pio Fabbri, zwany Balino (Danao), sopranistka piemoncka Giovanna Astrua (Ipermestra), florencki kastrat Giovanni Manzuoli, zwany Succianoccioli (Plistene), kastrat, pochodzący z Bari, Gaetano Majorano, zwany Cafarelli (Linceo), Francesca Barlocci (Elpinice), Caterina Zipoli (Adrasto); II wersja – premiera w Hubertsburgu, 7 października 1751

Irene – opera seria w trzech aktach, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 8 lub 18 lutego  1738 (6 przedstawień), z Faustiną Bordoni w roli tytułowej

Issipile – opera seria w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 1 października 1732, dekoracje Francesco Saracino, z Faustyną Bordoni w roli tytułowe; wznowienie w Teatro San Carlo w Neapolu, 19 grudnia 1742, wystapili: Astrua, Caffarelli, Manzuoli, Mazziotti

Larinda e Venesio – intermezzo w dwóch częściach, wykonane w Dreźnie, 8 lipca 1734, w przerwach opery Caio Fabrizio

Leucippo – favola pastorale w trzech aktach, libretto Giovanni Claudio Pasquini, premiera  w Hubertsburgu, 7 października 1747, z okazji urodzin Elektora Saskiego Fryderyka Augusta II,  z Faustiną Bordoni w roli Dafne; wznowiona w teatrze San Samuele w Wenecji, w 1749; II wersja – wystawiona w Hoftheater w Dreźnie, 7 stycznia 1751; wznowienie zaplanowane na 7 sierpnia 1763 zostało odwołane z powodu śmierci Elektora Saskiego, nowy Elektor Frederik Christian zmarł w 17 grudnia tego roku, a  Faustina Bordoni i Johann Adolf Hasse w styczniu 1764 wyjechali z Drezna do Wiednia

Lucio Papirio dittatore – opera seria w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, premiera w Hoftheater w Dreźnie, od 18 stycznia do 6 lutego 1740 (8 przedstawień), z Faustina Bordoni w roli Papirii; wznowione w Teatro San Carlo w Neapolu, 4 listopada 1746, wystąpili: Astrua, Barlocchi, Casella, Ponticelli, Gaetano Majorano, zwany Caffarelli (w roli Quinto Fabio), Fabbri, Pignotti.

Marc’Antonio e Cleopatra 

Merlino e Galoppo – intermezzo z trzema postaciami, w tym niemą, libretto Bernardo Saddumene; osoby: Merlina, sopran; Galoppo, baryton; Vespa, sługa Galaoppo, mim

Miride e Damari – intermezzo comico w dwóch aktach, premiera w Neapolu, w 1728, wystapili: Celeste Resse, zwaną Celestiną, sopran i Gioacchino Corrado, bas; wznowiona w Nuovissimo Teatro al Tumel-Plaz w Grazu, 1738

Il natal di Giove – serenata jednoaktowa, libretto Pietro Metastasio, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 7 października 1749, z Faustiną Bordoni w roli Mandane

Nitteti – libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro San Benedetto w Wenecji, w styczniu 1758; II wersja – premiera w Warszawie, 3 sierpnia 1759

Numa Pompilio – opera seria w trzech aktach, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w pałacu w Hubertsburgu z okazji urodzin augusta III, 7 października 1741, z udziałem Faustiny Bordoni w roli Egerii

L’Olimpiade – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Hoftheater  w Dreźnie, 16 lutego 1756 (ostatnia opera skomponowana przez Hassego na dwór drezdeński przed wybuchem wojny siedmioletniej), wystapili: kastrat Angelo Maria Monticelli (Megacle), Teresa Albuzzi-Todeschini (Aristea), Caterina Pilaja (Argene), Pasquale Bruscolini dit Pasqualini (Aminta), Giuseppe Belli (Licida), Angelo Amorevoli (Cistene), Giuseppe Perini (Acandro)

Olimpia in Ebuda – libretto Paolo Rolli według „Orlando furioso” Ariosta, premiera w Theater Little Haymarket w Londynie, 15 marca 1740

Orfeo – pasticcio we współpracy z Vincim, Arają i Porporą, premiera w King’s Theatre na Haymarket, 2 marca 1736, z Carlo Broschim, zwanym Farinellim, w roli tytułowej

Partenope – festa teatrale, libretto Pietro Metastasio, premiera w Burgtheater w Wiedniu, 9 września 1767, z okazji ślubu króla Ferdynanda IV z Marią-Józefiną Austriacką. Spektakl odniósł wielki sukces we Włoszech i w całej Europie, został przekształcony w pasticcio z elementami zaczerpniętymi z libretta Silvia Stampiglia

Pimpinella e Marcantonio – opera buffa (intermezzo), premiera w Dreźnie 1741

Pirame e Tisbe – intermezzo tragico w dwóch aktach, librett Marco Coltellini, według „Metamorfoz” Owidiusza, premiera w Wiedniu, jesienią 1768; II wersja – premiera w Palazzo Laxenburg w Wiedniu, wrzesień 1770; osoby: Tisbe (sopran), Piramo, jej kochanek (sopran), ojciec de Tisbe (tenor)

Il re pastore – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w  Hoftheater w Hubertsburgu, 7 października 1755,  osoby: Aminta (sopran), Elisa (sopran), Tamiri (sopran), Agenore (sopran), Alessandro (tenor)

Rimario e Grillantea

Romolo ed Ersilia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w pałacu cesarskim w Innsbrücku, 6 sierpnia 1765, z okazji ślubu arcyksięcia Pierre-Léopolda de Habsbourg-Lorraine, przyszłego cesarza Lepolda II i infantki Hiszpanii Marii Luizy de Bourbon, dekoracje bracia Bernardino, Frabrizio i Giovanni Antonio Gallari z Piemontu, wystąpili: kastrat Gaetano Guadagni (Romolo);  Anna De Amicis, sopran (Ersilia); Teresa Dupré (Valéria); wenecki kastrat sopranowy Luca Fabbris (Ostilio); boloński tenor Domenico Panzacchi (Curzio); kastrat Gasparo, zwany Porfirio, Pacchierotti Acronte).

Opis
Opera rozpoczyna się w Rzymie, po porwaniu Sabinek, dzięki któremu Romulus, założyciel Rzymu, chce zapewnić miastu trwanie. On sam chce posiąść Ersilię, córkę władcy Sabinów Curzio, ale nie chce się z nią ożenić bez zgody tego ostatniego. Curzio przebywa w Rzymie, by zająć się losem swojej córki. Jego dowódca, Acrontes, chce jednak prowadzić kampanię zemsty na Romusie i Romulusie. Romulus spotyka rzymską Valerię, której obiecał małżeństwo, zanim zainteresował się Ersilią. Ersilia jest rozdarta między Romulusem, który ją pociąga, a swoim ojcem Curzio, któremu chce pozostać wierna, i błaga, by zabrali ją z miasta. zostaje ofiarowana patrycjuszowi Ostilio, który jest zakochany w Valerii. W końcu zostaje ofiarowana jako oblubienica Romulusowi, ponieważ lud rzymski chce, aby jak najszybciej się ożenił. Romulus jest zaskoczony tą propozycją. Acrontes atakuje rzymskie oddziały, a Romulus powierza Ersilię swojemu przyjacielowi Ostilio. Curzio ucieka z Rzymu z córką. Acrontesa ginie w pojedynku z Romulusem. Ten ostatni wkracza triumfalnie do Rzymu. Curzio i Ersilia zostają aresztowani podczas ucieczki. Romulus chce zakończenia działań wojennych. Uwalnia Curzia i prosi o rękę córki. Pod wrażeniem Curzio zgadza się. Opera kończy się zaślubinami Ersilii i Romulusa.

Il Ruggiero – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro Ducale w Mediolanie, 16 października 1771, z okazji ślubu arcyksięcia austriackiego Ferdynanda z arcyksiężną Marią d’Este, księżniczką Modeny, stroje Francesco Motta i Giovanni Mazza, dekoracje bracia Galliari, maszyneria teatralna Carlo Giuseppe Fossati. wystąpili: tenor boloński,  Giuseppe Tibaldi (Carlo Magno); sopranistka Antonia Maria Girelli, żona Aguilara, vituose de la camera księcia Parmy i Plaisance (Bradamante); Giovanni Manzoli, zwany Succianoccioli (Ruggiero), kastrat sopranowy Adamo Solzi (Leone); sopran Geltrude Allegretti, zwana Falchini (Clotilde); Vincenzo Uttini (Ottone); wznowienie po modyfikacjach w Teatro San Carlo w Neapolu, 20 stycznia 1772; osoby: Carlo Magno, cesarz (tenor); Bradamante, młoda szlachetna wojowniczka, zakochana w Ruggiero (sopran); Ruggiero, potomek Ettore, słynnego wojownika, zakochanego w Bradamante (sopran); Leone, syn i następca Konstantyna jako cesarza Wschodu (sopran); Klotylda, królewska księżniczka Franków, zakochana w Leone i przyjaciółka Bradamante (sopran); Ottone, paladyn Francji, powiernik Bradamante i Ruggiero (tenor)

La Semele – albo La Richiesta fatale, serenata w dwóch częściach, libretto Francesco Ricciardi; premiera w Neapolu, jesień 1726

Sei tu, Lidippe, o il sole – serenata jednoaktowa, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w Dreźnie, 2 sierpnia 1734

Semiramide riconosciuta – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, 4 listopada 1744; II wersja – z intermezzo Scintilla e Don Tabarano, premiera w Operahaus w Dreźnie, 11 stycznia 1747; III wersja – premiera w King’s Theatre w Londynie, 7 maja 1748; osoby: Tamiri (sopran), Semiramide (kontralt), Mirteo (sopran kastrat), Scitalce / Idreno (sopran kastrat), Sibari (alto kastrat), Ircano (tenor)

Senocrita – oper seria w trzech aktach, libretto Stefano Benedetto Palavicino, premiera w Hoftheater w Dreźnie, od 27 lutego do 2 maja  1737 (8 przedstawień), z Faustiną Bordoni w roli tytułowej

La serva scaltra – intermezzo trzyczęściowe, przeznaczone do opery Il Tigrane, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 4 listopada 1729; osoby: Dorilla, służąca (sopran); Balanzone, mieszczanin i miłośnik Dorilli (bas)

Il Sesostrate – opera seria w trzech aktach, libretto Angelo Carasale według Apostolo Zeno i Pietro Pariatiego, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 13 maja 1726

Siroe, re di Persia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro Malvezi w Bolonii, pod kierunkiem Hassego, grającego na klawesynie, 2 maja 1733, wystąpili: Carlo Broschi, zwany Farinelli, w roli tytułowej, Vittoria Tesi Tramontana (Arasse), Anna Maria Peruzzini (Emira), tenor Filippo Giorgio (Cosroe), kastrat Gaetano Majorano, zwany Caffarelli (Medarse); wystawiona w Haymarket Theatre, przez Noblesse Opera, 23 listopada 1736, na otwarcie nowego sezonu, wystapili m.in.: kastrat Francesco Tolve, Antonia Merighi, Elisabeth Duparc, zwana Francesina. Farinelli w roli tytułowej; wykonana 1 stycznia 1747 z intermezzo Il Giocatore d’Orlandini; wznowione  w Teatro San Carlo w Neapolu, 4 listopada 1747, wystapili: Vittorio Tesi, Gaetano Majorano, zwany Caffarelli, Conti, Babbi, Manzuoli; wznowiono w Dreźnie, 3 sierpnia 1763

Il sogno di Scipione – libretto Pietro Metastasio, premiera w Warszawie, 7 października 1758; Hasse wraz z dworem Sasów musiał emigrować do Polski z powodu wojny siedmioletniej (III wojny sląskiej);  libretto nawiązuje do spalenia Kartaginy przez Rzymian w 146 p.n.e.

Solimano – opera seria w trzech aktach, libretto Giovanni Ambrogio Migliavacca według Prosper Bonarelli, premiera w Hoftheater w Dreźnie, 5 lutego 1753; wersja poprawiona – premiera 7 stycznia 1754; osoby: Narsea (sopran), Emira, młoda dziewczyna w niewoli tureckiej (sopran), Osmino, syn Solimana i Rosselane (kastrat sopran), Selim, syn Solimana z pierwszego małżeństwa (kastrat alt), Soliman, Wielki Sułtan turecki (tenor), Acomate (tenor), Rusten, wielki wezyr (bas)

La sorella amante – comedia per musica w dwóch aktach, libretto Bernardo Saddumene, premiera w Neapolu, Wielkanoc 1729; wznowienie w La Valetcie na Malcie w 1736

La spartana generosa – opera seria w trzech aktach, libretto Giovanni Claudio Pasquini; premiera w Hoftheater w Dreźnie, od 8 do 19 stycznia 1747 (4 przedstawienia), dekoracje Giovanni Battista Grone, z Faustiną Bordoni w roli Eustene

Tigrane – opera seria w trzech aktach, libretto Francesco Silvani według Apostolo Zeno, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 4 listopada 1729; wznowienie w Teatro San Carlo w Neapolu, 4 stycznia 1745, z ariami Antonio Palella, z udziałem Gaetana Majorano, zwanego Caffarellim, wznowione 4 listopada 1745, wystąpili: Astrua, Barlocchi, Zipoli, Caffarelli, Manzuoli, Fabbri

Tito Vespasiano – patrz: La clemenza di Tito

Il trionfo di Clelia – drammat per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Burgtheater w Wiedniu, od 27 kwietnia do 21 czerwca 1762 (9 przedstawień), z okazji urodzin arcyksiężnej Izabeli; wznowienie w Teatrze Królewskim w Warszawie, 3 sierpnia 1762 z dodaniem nowych partii muzycznych; wznowienie w Teatro San Carlo w Neapolu 20 stycznia 1763, z okazji urodzin Karola III, wystapili:  kastrat Gaetano Majorano, zwany Caffarelli, tenor Anton Raaf; wznowienie w Teatrze Królewskim w Pradze, jesienią 1766; osoby: Porsenna, król Toskanii; Clelia, młoda szlachcianka rzymska, zakładniczka w obozie toskańskim, przeznaczona dla Orazia, Orazio, ambasador Rzymu, Larissa, córka Porsenny, potajemnie zakochana w Manni, przeznaczona dla Tarquinia, Tarquinio, zakochany w Cleli, Mannio, książę Veies, zakochany w Larissie

Opis
Clelia jest jedną z zakładników dostarczonych przez Rzym etruskiemu królowi Porsennie; ucieka z towarzyszami i sprowadza ich z powrotem do Rzymu; ponownie wraca do Porsenny, uzyskując obietnicę, że będzie mogła odejść z zakładnikami.

Il tutore – intermezzo przeznaczone prawdopodobnie do opery Ezio, premiera w Neapolu, 1730

L’Ulderica – opera seria w trzech aktach (zachowane fragmenty), premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 29 stycznia 1729

Viriate – albo Sifaceopera seria w trzech aktach, libretto  Domenico Lalli według Pietra Metastasio, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, podczas karnawału 1739, z Faustiną Bordoni w roli Viriate

Zenobia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatrze Królewskim w Warszawie, 7 października 1761, z okazji urodzin króla Augusta III, (1760 – 17 przedstawień, 1761 – 14 przestawień, karnawał 1762 – 4 przedstawienia), wystąpili: Caterina Pilaja, sopran(Zenobia), kastrat Giuseppe Galieni (Radamisto), Bruscolini (Tiridate), Perini (Egle), Castelli (Zopiro), Giorgi (Mitrane); osoby: Zenobia, córka króla Armenii Mitrydesa, żona Radamista, księcia Iberii (sopran), Tiridate, książę Partów, zakochany w Zenobii z wzajemnością (alt); Radamisto, książę Iberii, mąż Zenobii; Egle, pasterka, siostra Zenobii (alt); Zopiro, fałszywy przyjaciel Radamista, zakochany w Zenobii (tenor); Mitrane, zaufany Tiridate (sopran)

Haendel zielono-wrzosowy

2021, 18 maja – Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, Capella Cracoviensis, koncert w ramach projektu Muzyczne Mosty

Wersja koncertowa dwuaktowa (HWV 49a), premiera online
Capella Cracoviensis
Chór Kameralny Filharmonii Krakowskiej
Dyrygent i klawesyn – Marek Toporowski
Galatea – Jolanta Kowalska-Pawlikowska
Acis – Krystian Adam Krzeszowiak
Damon – Magdalena Łukawska
Polyphemus – Sebastian Szumski

Acis and Galatea to jeden z ulubionych tematów Haendla. Tej tragicznej miłosnej historii poświęcił jedno ze swoich wczesnych dzieł, włoską serenatę Aci, Galatea e Polifemo z 1708 roku, powrócił do niej dziesięć lat później, wspierając się angielskim już tekstem o nie do końca pewnym autorstwie, być może Johna Gaya lub Alexandra Pope’a.  Dzieło zostało wystawione latem 1718 na prywatnej scenie księcia Chandos w Cannons. Musiało się spodobać, skoro było – jakby dziś powiedziano – chętnie piracone. W 1731 roku wystawiono je bez zgody kompozytora. W reakcji na to Haendel przygotował kolejną trzyaktową wersję, którą zaprezentował w 1732 roku, a do której włączył fragmenty swojej włoskiej serenaty.  Dzieło było bardzo popularne i doczekało się niezliczonych wersji i przeróbek (włącznie z wersją instrumentowana przez Mozarta), dlatego trudno dziś powiedzieć nawet, ile powinno sobie liczyć aktów – każda liczba od jeden do trzy jest prawdziwa.

Pewnie dlatego najczęściej wystawia się Acisa and Galateę jako jeden zwarty utwór, bez przerw, taką wersję np. zaprezentował w Katowicach Paul McCreesh w 2018 roku. W podobny sposób zaprezentowała się serenata podczas koncertu online z Filharmonii Krakowskiej w wykonaniu kilkorga solistów, Capelli Cracoviensis prowadzonej od klawesynu wyjątkowo przez Marka Toporowskiego, ze wsparciem Chóru Kameralnego Filharmonii Krakowskiej. Partię Galatei wykonała Jolanta Kowalska-Pawlikowska i była w niej w odpowiednich dawkach zmysłowa i kokieteryjna,  z wyjątkowym wdziękiem wykonała pastoralna arię z towarzyszeniem fletu piccolo rozpoczynającą serenatę. Nieco słabiej wypadła w partiach dramatycznych, choć głos ma silny i pozwalający na nieco bardziej dramatyczną interpretację.

Jolanta Kowalska-Pawlikowska jako Galatea; fot. IR

Acisa zaśpiewał Krystian Adam Krzeszowiak i musze przyznać, że choć mam dystans do partii tenorowych pisanych przez Haendla, to ta partia jest absolutnie przepiękna, a została wykonana świetnie, z cała gamą ekspresji, żarliwości, liryzmu i emocji. Acis był równie przekonywający w ariach lirycznych (Love in her eyes), co dramatycznych (Love sounds th’alarm). Kulminacją radosnej pierwszej części serenaty był duet obojga kochanków (Happy we!).

Krystian Adam Krzeszowiak jako Acis; fot. IR

Na tle głównych protagonistów nieco bezbarwnie wypadł Polifem w wykonaniu Sebastiana Szumskiego, poprawnie głosowo, lecz zbyt powściągliwie interpretacyjnie. A przecież to partia pozwalająca na rozwinięcie interpretacyjnych skrzydeł, o czym mogliśmy się przekonać na wspomnianym koncercie katowickim! Jednak największym rozczarowaniem był dla mnie Damon kreowany – nie wiedzieć czemu – przez sopranistkę Magdalenę Łukawską. To przecież partia tenorowa, często łącząca zresztą w sobie partie dwóch postaci pasterzy, przyjaciół Acisa, Damona i Korydona. To do Korydona należy najpiękniejsza moim zdaniem aria całej serenaty (Would you gain), która wypadła jednak blado w tej sopranowej transkrypcji. Za to oba chóry, zarówno otwierający koncert  Oh, pleasure, jak i żałobne Mourn, all ye muses wypadły bardzo dobrze.

Trójka bohaterów w dramatycznym tercecie; fot. IR

Podsumowując – koncert online w żaden sposób nie daje się porównać do osobistego uczestnictwa, jednak jak każdy spragniony ukochanej muzyki meloman, wysłuchałam Haendlowskiego arcydzieła z przyjemnością, rekompensującą każde usterki. Jak napisał Piotr Kamiński w swoim „Tysiąc i jedna opera” – Acis i Galatea to jedno z najczystszych arcydzieł „zielono-wrzosowej” weny Haendla. Jak można narzekać na ten zielono-wrzosowy wieczór, nawet jeśli słuchamy i patrzymy tylko na ekran komputera.

Filandro – wykonania

2020, 7 listopada – Bydgoska Scena Barokowa, Kino Pomorzanin w Bydgoszczy

Wersja koncertowa

Kierownictwo muzyczne – Marcin Tarnawski        
Wykonawcy:
Filandro (mezzosopran) – Joanna Motulewicz
Orsinda (sopran) – Marta Wryk
Corina (sopran) – Elżbieta Izdebska
Dafni (tenor) – Aleksander Rewiński
Uranio (kontratenor) – Michał Sławecki

Barokowa Orkiestra Festiwalowa:
Skrzypce: Mikołaj Zgółka (koncertmistrz), Michał Marcinkowski, Łukasz Nazarczuk, Ewa Żołyniak-Adamska, Natalia Tyrańska, Katarzyna Szewczyk
Altówka: Dymitr Olszwski
Wiolonczele: Ewa Witczak, Jakub Kościukiewicz
Kontrabas: Łukasz Macioszek
Teorba/gitara barokowa: Witold Wilgos
Oboje: Aleksandra Mutwicka, Katarzyna Czubek
Trąbki: Michał Tyrański, Emil Miszk
Waltornie: Dominika Stencel, Milena Tabor
Klawesyn: Justyna Woś

Z powodu pandemii premiera została odwołana w ostatniej chwili, fragmenty nagrano i opublikowano w sieci:

https://www.bydgoskascenabarokowa.pl/filandro

https://www.youtube.com/watch?v=e1whghrm6wk&feature=emb_logo&ab_channel=StowarzyszenieAkademiaMuzykiDawnej