Archiwa tagu: opera barokowa

Almira

Almira HWV 1

opera w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Giulio Pancieri w przekładzie Friedricha Christiana Feustkinga
premiera w Theater am Gänsemarkt w Hamburgu, 8 stycznia 1705

Premierowa obsada
Almira (sopran) – Conradin (?)
Bellante (sopran)
Edilia (sopran)
Osman (tenor) – Johann Dreyer (?)
Fernando (tenor) – Johann Mattheson (?)
Tabarco (tenor) – Christoph Rauch (?)
Raymondo (bas) – Gottfried Grunewald (?)
Gonsalvo (bas)

Akt I

Almira, królowa Kastylii kocha Fernanda, młodzieńca o którego pochodzeniu nic nie wiadomo. Ma jednak poślubić Osmana, dowódcę swych wojsk. Ów, zadurzony w Edilii, przyjmuje zaproszenie księżniczki Bellante.

Akt II

Bellante kocha Osmana, odpierając równocześnie zaloty jego ojca Gonsalva. Na dworze Almiry pojawia się natomiast incognito Raymondo, król Mauretanii, aby zdobyć serce królowej. Królowa podejrzewa, że Fernando kocha Edilię. Osman chce wyzwać Fernenda na pojedynek, jednak Almira na to nie pozwala. Edilia znajduje sztylet Osmana przy łożu Almiry i jest zazdrosna.

Akt III

Podczas przyjęcia na cześć Raymonda, który występuje jako ambasador Mauretanii, Gonsalvo ściga Bellante. Raymondo jest natomiast zadurzony w Edilii. Fernando trafia do lochu jako rzekomy kochanek Edilii, która z kolei przyjmuje zaloty Raymonda. Almira początkowo skazuje Fernanda na śmierć, jednak po chwili ułaskawia go i daje wiarę jego uczuciom do siebie. Osman, porzucony przez Edilię, zwraca się ku Bellante. Gonsalvo odkrywa, że Fernando jest jego zaginionym przed laty synem. Wszyscy są szczęśliwi.

 

 

 

Alessandro

Alessandro HWV 21

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Paolo Antonio Rolli wg „La Superbia d’Alessandro” Ortensia Mauro
premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 5 maja 1726

Premierowa obsada
Alessandro (alt-kastrat) – Senesino
Lisaura (sopran) – Francesca Cuzzoni
Tassile (alt-kastrat) – Antonio Baldi
Clito ((bas) – Giuseppe Maria Boschi
Lonato (tenor) – Luigi Antinori
Cleone (alt) – Anna Dotti

Akt I

Podczas oblężenia Sidrach Aleksander wpada w pułapkę i zostaje ocalony dzięki dowodzącemu Macedończykami Leonatowi. Po powrocie do obozu spotyka dwie kobiety rywalizujące o jego względy: Księżniczkę Lisaurę i brankę Rossane. Tassile, książe indyjski, darzy uczuciem Lisaurę. Clito, dowódca Aleksandra, kocha się natomiast w Rossane. Na cześć Aleksandra odbywa się ceremonia w świątyni Jowisza, co wzbudza zgorszenie Clita. Kobiety próbują złagodzić gniew Aleksandra.

Akt II

Rossane przebywa samotnie w ogrodzie. Aleksander, sądząc, że dziewczyna śpi, czule do niej mówi. Nadchodzi Lisaura i włącza się do rozmowy. Tassile prosi Lisaurę o rękę, ona jednak wciąż durzy się w Aleksandrze. Rossane prosi władcę o wolność i uzyskuje ją. Aleksander obdarza Clito władza w Indiach, ten jednak, wciąż oburzony świętokradztwem w świątyni, odrzuca dar. Na Aleksandra spada baldachim, Clito zostaje oskarżony o zdradę. Dowództwo obejmuje Tassile. Na wieść o śmierci Aleksandra wybuchają zamieszki. Wódz wyrusz do boju, ślubując miłość Rossane.

Akt III

Clito rozmyśla w więzieniu nad swym losem. Leonato go uwalnia, więzi natomiast Clone. Lisaura i Rossane postanawiają zdać się na wybór Aleksandra. On jednak przyznaje, że nie może wybrać Lisaury ze względu na lojalność i przyjaźń, jaką darzy kochającego ją Tassile. Obaj wojownicy wyruszają w bój. Buntownicy poddają się. W świątyni Aleksander pojmuję za żonę Rossane.

 

 

Alcina

Alcina HWV 34

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel 
libretto wg Antonia Fanzaglii
premiera w Royal Theatre w Covent Garden w Londynie, 16 kwietnia 1735

Premierowa obsada
Alcina (sopran) – Anna Strade del Pò
Morgana (sopran) – Cecilia Young
Ruggiero (alt-kastrat) – Giovanni Carestini
Bradamante (alt) – Maria Caterina Negri
Oronte (tenor) – John Beard
Melisso (bas) – Gustav Waltz
Oberto (sopran chłopięcy) – Wiliam Savage

Akt I

Na tajemniczą wyspę przybywa Bradamante, przebrana za swego brata Riccarda, i opiekujący się nią czarodziej Melisso. Wyspą włada czarownica Alcina, trzymając w miłosnych sidłach byłego kochanka Bradamante, Ruggiera (Di, cor mio). Jej siostra Morgana zakochuje się w fałszywym Riccardzie (O s’apre al riso). Czarownicy towarzyszy też młody Oberto, poszukujący na wyspie swego ojca (Chi, m’insegna).

Bradamante próbuje przypomnieć Ruggierowi przeszłość, on jednak jest wpatrzony wyłącznie w Alcinę (Di te mi rido). Oronte, dowódca wojsk Alciny, darzy uczuciem Morganę i jest zazdrosny o jej fascynację przybyłym Riccardem. Aby wzbudzić zazdrość Ruggiera, sugeruje mu, że również Alcina kocha Riccarda (Semplicetto). Czarownica upewnia rycerza o swojej miłości (Si, son quella), on jednak jest zazdrosny (La bocca vaga). Morgana ostrzega Bradamante, że aby ukoić kochanka, Alcina może zamienić Riccarda w zwierzę. Fałszywy Riccardo wyznaje miłość Morganie (Tornami a vaggheggiar).

Akt II

Melisso przypomina Ruggierowi dawne rycerskie cnoty i uwalnia go spod czaru Alciny. Dzięki ostrzeżeniu Morgany rycerz zapobiega zaczarowaniu Bradamante/Riccarda w zwierzę (Pensa a chi geme). Ruggiero przeżywa rozterki (Mi lusinga). Alcina stara się przekonać Oberta, że odnajdzie jego ojca (Tra speme e timore). Nadchodzi Oronte i zawiadamia ją, że Ruggiero chce opuścić wyspę. Alcina wpada w rozpacz (Ah! mio cor). Morgana odkrywa prawdziwą tożsamość Riccarda i ostrzega siostrę. Ruggiero żegna się z czarodziejską wyspą (Verdi prati). Czarownica wzywa na pomoc piekielne duchy (Ombre pallide), jednak te nie przybywają na jej wezwanie. Zrozpaczona, łamie swoją różdżkę.

Akt III

Morgana próbuje udobruchać Oronte (Credete al mio dolore). Ruggiero odrzuca Alcinę i szykuje się do walki z siłami zła (Sta nell’Ircana). Alcina jest bezsilna (Mi restano le lagrime), chce jeszcze użyć ostatniej mocy zamkniętej w magicznej urnie. Nakłania Oberta do zabicia lwa, ten jednak odkrywa, że w zwierzęciu jest zaklęty jego ojciec – jedna z wielu ofiar Alciny (Barbara!). Ruggiero i Bradamante wspólnie rozbijają urnę i niszczą czar nałożony na wszystkich uprzednich kochanków czarownicy zaklętych w dzikie zwierzęta. Królestwo Alciny upada (chór: Dall’orror di notte cieca).

Wykonania w Polsce

Relacje

Alceste

Alceste HWV 45 – Alcesta

muzyka sceniczna Georga Friedricha Haendla do sztuki Tobiasa Smolleta
skomponowana 27 grudnia 1749 – 8 stycznia 1750 na prośbę Johna Richa dla teatru w Covent Garden
arie zostały włączone do interludium The Chois of Hercules powstałego w marcu 1751

Premierowa obsada
Caliope (sopran)
Charon (bas)
Apollo (tenor)
Alcesta, Admeto, Herkules – tancerze

Treść

Herkules, podziwiając miłość Alcesty i poświęcenie przez nią życia dla męża Admeta, zstępuje do piekieł i sprowadza ją na powrót do świata żywych.

Agrippina

Agrippina HWV 6

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Vincenzo Grimani
premiera w Teatro San Giovanni Gristomo w Wenecji, 26 grudnia 1709

Premierowa obsada
Agrippina (sopran) – Margherita Durastanti
Claudio (bas) – Antonio Francesco Carli
Poppea (sopran) – Diamente Maria Scarabelli
Ottone (alt) – Francesca Maria Vanini-Boschi
Nerone (sopran-kastrat) – Valeriano Pellegrini
Pallante (bas) – Giuseppe Maria Boschi
Narciso (alt-kastrat) – Giuliano Albertini
Lesbo (bas) – Niccolo Passini
Junona (alt)

Akt I

Agrippina pragnie tronu dla swego syna Nerona. Ponieważ przypuszcza, że jej mąż Klaudiusz nie żyje, woła zadurzonych w niej faworytów, Pallanta i Narcisa, i prosi, aby ogłosili Nerona cesarzem na Kapitolu. Jednak w ostatniej chwili przybyły niewolnik oznajmia, że cesarz został uratowany przez  Ottona. Przybywa Otton i wyznaje Agrippinie, że Klaudiusz przyrzekł mu tron w nagrodę za ocalenie życia, on jednak pragnie wyłącznie miłości Poppei (Lusinghiera mia speranza).  Okazuje się, że Poppei pragnie również sam cesarz, a także młody Neron. Agrippina obiecuje Ottonowi wstawiennictwo u Poppei, która ze swej strony jest nim również zainteresowana. Poppea jest pewna swych wdzięków (Vaghe perle), jednak ze wszystkich zalotników najbardziej woli Ottona. Agrippina przekonuje ją, że Otton oddał ją Klaudiuszowi w zamian za koronę, i radzi, aby postarała się wzbudzić zazdrość cesarza (Ho un non so che nel cor). Przybyły cesarz jest tak owładnięty pożądaniem, że Agrippina musi ratować Poppeę z opałów.

Akt II

Wystrychnięci na dudków Pallante i Narciso chcą się zemścić. Przed koronacją Otton zostaje oskarżony o zdradę. Prosi wszystkich po kolei o pomoc, jednak wszyscy się od niego odwracają. Otton popada w rozpacz (Voi ch’udite il mio lamento). Zastaje w ogrodzie śpiącą Poppee (Vaghe fonti). Poppea domyśla się intryg Agrippiny i godzi się z Ottonem, po czym umawia się na schadzkę z Klaudiuszem i zaprasza również Nerona.

Agrippina snuje intrygę (Pensieri, voi mi tormentate!). Rozkazuje Pallante zabić Ottona i Narcisa, Narcisowi zaś – Ottona i Pallante. Chce się w ten sposób pozbyć niewygodnych świadków oraz konkurenta do władzy. Naciska, aby cesarz wywarł zemstę na Ottonie i przekazał tron Neronowi. Klaudiusz spieszy na schadzkę z Poppeą.

Akt III

Poppea realizuje swój plan. Ukrywa kochanka i przyjmuje Nerona, kokietując go. W pewnej chwili twierdzi, że nadchodzi Agrippina i chowa również Nerona. Jednak w jej alkowie pojawia się Klaudiusz. Poppea żąda, aby ukarał Nerona, a nie Ottona, i ujawnia obecność młodzieńca. Klaudiusz skazuje go na wygnanie. Neron spieszy do matki po ratunek. Poppea pozbywa się cesarza i spędza czułe chwile z Ottonem (Bel piacer). Pallante i Narciso wyjawiają Klaudiuszowi intrygi Agryppiny. Klaudiusz jest poruszony, jednak żona przekonuje go, że naturalnym dążeniem matki jest dobro dziecka. Cesarz wydaje wyrok: Neronowi przypadnie tron, Poppea zaś połączy się z Ottonem. To przypada do gustu bogom, Junona wyraża zadowolenie.

 

Inscenizacje, wykonania w Polsce

Relacje

Admeto, Rè di Tessaglia

 

Admeto, Rè di Tessaglia HWV 22 – Admeto, król Tesalii

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Niccola Francesco Haym na podstawie „L’Antigone delusa da Alceste” Aurelio Aurelego i sztuki Ortensio Mauro
premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 31 stycznia 1727

Premierowa obsada
Admeto, król Tesalii (alt-kastrat) – Senesino (1754 – Serafini)
Alceste,  królowa (sopran) – Faustina Bordoni (1754 – Caterina Visconti)
Antigona, księżniczka tojańska (sopran) – Francesca Cuzzoni (1754 – Giulia Frasi)
Ercole (bas) – Giuseppe Maria Boschi (1731 – Giovanni Battista Pinacci, tenor; 1754 – Ottavio Albuzio)
Orindo, służący króla (alt) – Anna Dotti
Trasimede, brat króla (alt-kastrat) – Antonio Baldi (1754 – Christina Passereni)
Meraspe, opiekun Antygony (bas) – Giovanni Battista Palmerini (1754 – Panieri)
Głos Apollina (bas)

Akt I

Król Tesalii Admeto jest śmiertelnie chory. Przebywający na jego dworze Herkules, który przynosi mu wieści o jego bracie Trasimede, zakochanym w portrecie nieznajomej dziewczyny, musi nagle wyjechać, obiecuje jednak rychły powrót. W międzyczasie Apollo wydaje jednak wyrok – tylko jeśli ktoś bliski odda życie za Admeta, król wyzdrowieje, w przeciwnym wypadku – musi umrzeć. Królowa Alcesta postanawia poświęcić życie dla męża.

Tymczasem trojańska księżniczka Antygona przebrana za pasterkę przebywa w uroczym gaju. Wysyła swego opiekuna Meraspe do miasta powieści z dworu – niegdyś miała poślubić Admeta, jednak została wygnana przez Herkulesa.

Alcesta żegna się z bliskimi i zadaje sobie śmierć. Ten czyn ratuje Admeta. Jednak gdy uzdrowiony król odkrywa, że jego żona nie żyje, błaga Herkulesa, by przyprowadził ją z na powrót z zaświatów.

Tymczasem Tresimene spotyka w lesie śliczną pasterkę, która przedstawia się jako Rosilda. Zaprasza ją do pałacu wraz z rzekomym ojcem. Antygona (bo to oczywiście ona i Meraspe) jest zadowolona, jednak nadal kocha Admeta.

Akt II

Alcesta cierpi piekielne męki, przykuta do skały. Herkules bierze na smycz Cerbera i zstępuje do otchłani, gdzie uwalnia nieszczęsna królową.

Tymczasem w ogrodach królewskiego pałacu w Tesalii służący Orindo zaleca się do nowej ogrodniczki, Antygony. Trasimede, rozpoznawszy w niej dziewczynę z portretu, wyznaje jej swoje uczucie. Ta jednak nadal kocha króla. Admeto myśli tylko o zmarłej żonie. Trasimene podejrzewa Admeta i Antygonę o romans. Okazuje się, że pokazywał Admetowi fałszywy portret Antygony, aby zapobiec małżeństwu króla z kobietą, w której się zakochał. Antygona wciąż nie ujawnia swojej tożsamości.

Alcesta chce sprawdzić wierność męża i prosi Herkulesa, by ogłosił porażkę swojej misji. Admeto przeżywa rozterki – nie wie, czy wciąż nosić żałobę, czy zwrócić się ku Antygonie. Trasimede podejmuje próbę porwania księżniczki, jednak ją uwalnia. Alcesta, przebywająca na dworze w przebraniu, widzi Antygonę z portretem Admeta i podejrzewa, że mąż ją zdradza.

Alt III

Meraspe ujawnia królowi tożsamość swojej podopiecznej i jej uczucia. Admeto przeżywa rozterki. Wieść o niepowodzeniu misji Herkulesa go nie porusza. Alcesta zabiera portret męża Antygonie i zostaje aresztowana za kradzież. Herkules ją uwalnia, przyznając, że Admeto kocha Antygonę. Alcesta rozpacza. Antygona ujawnia swą tożsamość Trasimede, wyznając, że chce poślubić króla. Podczas wesela Admeta i Antygony Trasimede próbuje zamordować brata. Zamach uniemożliwia Alcesta. Herkules ujawnia prawdę o niej. Admeto przebacza wszystkim i łączy się z żoną.

Wykonania w Polsce

 

 

Acis and Galatea

Acis and Galatea, HWV 49 Akis i Galatea
masque/serenata w jednym akcie lub w dwóch/trzech aktach (HWV 49a)
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto John Gay, Alexander Pope, John Hughes
premiera w Cannons, maj 1718; wersja trzyaktowa (dwujęzyczna) – King’s Theatre w Londynie, 10 czerwca 1732; wersja dwuaktowa (angielska) – 1739

Premierowa obsada
Galatea (sopran)
Acis (tenor)
Damon (tenor)
Corydon (tenor)
Polyphemus (bas)

Premierowa obsada wersji z 1732 r.:
Galatea (sopran) – Anna Maria Strada
Acis (alt-kastrat) – Senesino
Polyphemus (bas) – Antonio Montagnana

W Arkadii panuje szczęście (Oh! the pleasure of the plains). Galatea kocha skrycie w pasterzu Akisie (Hush! Ye pretty warbling quire). Nie wie, że ów podziela jej uczucia (Where shall I seek), odrzucając rady swego przyjaciela Damona (Shepherd, what art thou pursuing?). W końcu wyznaje nimfie miłość (Love in her eyes sits playing) i oboje nie posiadają się ze szczęścia (duet: Happy we!).

Pojawia się potwór Polifem, zakochany nieszczęśliwie w Galatei (Oh ruddier than the cherry). Gdy przekonuje się, że Galatea nim gardzi, postanawia się zemścić (Cease to beauty). Korydon zaleca kochankom ostrożność (Would you gain). Jednak zaloty Polifema budzą gniew Akisa, który postanawia przepędzić rywala (Love sounds th’alarm). Kochankowie poprzysięgają sobie wierność, co wywołuje wściekłość Polifema (tercet: The flocks shall leave the mountain). Cyklop powala pasterza okrutnym ciosem, zabijając go (chór: Mourn, all ye muses).

Galatea używa swych mocy, by uczynić Akisa nieśmiertelnym źródłem czystej wody (Heart, the seat of soft delight). Wszyscy pocieszają Galateę, źródło szemrze dzieje nieszczęśliwej miłości.

Wykonania w Polsce

Czułość czy przemoc, czyli Acis i Galatea

Haendel zielono-wrzosowy

Przemoc w Arkadii, czyli Acis and Galatea w Łazienkach

Aci, Galatea e Polifemo

Aci, Galatea e Polifemo, HWV 72 Akis, Galatea i Polifem

serenata a tre
muzyka Georg Friedrich Haendel
libretto Nicola Giuvo inspirowane „Metamorfozami” Owidiusza

przygotowana 16 czerwca 1708, premiera w Palazzo Reale w Neapolu, 19 lipca 1708, z okazji zaślubin księcia d’Alvito, Tolomeo Severino Gallo i księżniczki Acai, Beatrice di monte-miletto

Premierowa obsada:
Polifemo (bas) – Giuseppe Maria Boschi

Paterz Akis i nimfa Galatea są w sobie szczęśliwie zakochani. Jednak Galatea obawia się cyklopa Polifema, który chce ja zdobyć za wszelką cenę. Polifem oznajmia Galatei, że zdobędzie ją nawet siłą i nie zniesie żadnego rywala. Galatea go wyśmiewa. Akis wychodzi z ukrycia i wyzywa Polifema, czym wzbudza rozpacz Galatei. Polifem zabija Akisa, zrzucając na niego skałę. Galatea ucieka do morza, a dzięki przychylności bogów Akis zostaje zamieniony w strumień i podąża za nią. Osamotniony Polifem pozostaje na brzegu.

Wykonania w Polsce

Relacja 2018 – Małe a wymagające, czyli serenata niezbyt koncertowa

Relacja 2019 – Acis, Galatea i Polifemo, czyli Haendel w szkole

Galou Delphine

 

Delphine Galou
Delphine Galou

Francuska śpiewaczka operowa, kontralt.

Urodziła się w 1977 roku w Paryżu. Studiowała na Sorbonie filozofię, a także śpiew i grę na fortepianie. Od 2000 roku związana z zespołem Jeunes Voix du Rhin, jako młoda artystka wystąpiła w Opéra National du Rhin. W 2004 roku została „odkryciem roku” francuskiego stowarzyszenia promującego młodych artystów.

Śpiewa w teatrach operowych w całej Europie, m.in. w Royal Opera House w Londynie, Theater Basel czy Théâtre des Champs-Elysées w Paryżu, a także na festiwalach, np. Handel Festival w Karlsruhe i festiwalu w Beaune.

W Polsce wystąpiła m.in. na festiwalu Opera rara w Krakowie w operach A. Vivaldiego: w 2011 roku w partii tytułowej w  Orlando furioso, w 2013 roku zaś w Montezumie, a także na Misteriach Paschaliach w 2015 roku w oratorium Vivaldiego Jephta.

W jej repertuarze są dzieła Haendla (Radamisto, Alcina, Rinaldo, Alessandro), A. Vivaldiego (Orlando furioso), A. Steffaniego (Niobe), H. Purcella (Dydona i Eneasz), Ch.W. Glucka (Orfeusz i Eurydyka), ale także B. Brittena (Gwałt na Lukrecji) i P. Czajkowskiego (Eugeniusz Oniegin).

Współpracuje z wybitnymi orkiestrami, takimi jak Balthasar Neumann Ensamble, Ensamble Pygmalion, Ensamble Les Siècles, Accademia Bizantina, Les Arts Florissants, Les Talens Lyriques, Les Musiciens du Louvre Grenoble, I Barocchisti i Il Complesso Barocco.

Nagrywa dla wytwórni Naïve i Deutsche Grammophon.

http://www.delphinegalou.com/

facebook