opera seria w trzech aktach
muzyka Johann Adolf Hasse
libretto Pietro Metastasio, inspirowane sztuką Nicolasa Pradona „Regulus” (1688)
premiera w Dreźnie, 12 stycznia 1750
Premierowa obsada:
Attilia, córka Regolo (sopran en travesti) – Faustina Bordoni
Publio, syn Regolo (sopran) – Regina Mingotti
Barce, afrykańska szlachcianka, niewolnica Publio (sopran) – Rosa Negri Pavona
Amilcare, ambasador Kartaginy, zakochany w Barce (alt kastrat) – Ventura Rocchetti, zwany Venturini
Attilio Regolo, rzymski więzień Kartagińczyków (alt kastrat) – Domenico Annibali, zwany Domenichino
Manlio, konsul (tenor) – Angelo Maria Amorevoli
Licinio, trybun plebsu, zakochany w Attylii (bas) – Joseph Schuster
Opis
Akt I
Pałac Konsula Manliusa
Cały Rzym ubolewa na Attyliuszem Regulusem, więźniem Kartagińczyków od pięciu lat. Attylia, córka Attyliusza, przychodzi poskarżyć się konsulowi, że jej ojciec tak długo pozostaje w rękach wroga; towarzyszy jej kochanek Licyniusz, trybun plebsu. Rozpaczając nad wymijającą odpowiedzią konsula, Barce, afrykańska szlachcianka, niewolnica Publiusza, ogłasza przybycie osobiście ambasadora Kartaginy Amilkara i Attyliusza Regulusa. Publiusz, syn Attyliusza, i jego siostra są pełni nadziei. W świątyni Bellony, przed senatorami, bohater, który został odesłany do Rzymu, ogłasza uroczyście, że powróci do niewoli, jeśli pokojowe propozycje Kartaginy nie zostaną przyjęte przez Senat, czym wzbudza powszechne zdumienie.
Akt II
Pałac w Rzymie
Attilius Regulus musi przeciwstawić się otaczającym go ludziom, którzy sprzeciwiają się jego heroicznej decyzji. Publiusz, a następnie konsul Manliusz i Licyniusz próbują odwieść go od powrotu do Kartaginy, ale na próżno. Wreszcie Attilius musi przeciwstawić się córce, której miłość i ból głęboko go niepokoją. Zachowuje jednak swoją stanowczość i wszyscy w końcu podziwiają cnotę tego prawdziwego Rzymianina, który wie, jak zdusić swoje uczucia. Barce i Amilcar ze swej strony nie mogą uwierzyć w tak wiele heroizmu i są oszołomieni stanowczością Attiliusza.
Akt III
Gotowy do wyjazdu Attyliusz Regulus powierza konsulowi Manliusza dwoje dzieci, a Publiusz przynosi wiadomość, że lud się buntuje i sprzeciwia odejściu bohatera. Nawet Amilcar proponuje mu ucieczkę, a Senat zwalnia go z obietnicy złożonej Kartagińczykom. Tylko Manliusz i dwoje dzieci Attyliusza, dumni postawy ojca, starają się uspokoić tłum, który chce przeszkodzić Attyliuszowi Regulusowi w wypełnieniu obowiązku. Ale bohater przypomina ludowi, aby brali przykład ze starożytnego Rzymu, chwalebna śmierć jest lepsza niż zhańbione życie. Opera kończy się chórem celebrującym cnotę Attyliusza, podczas gdy bohater wspina się na statek płynący do Kartaginy.