Archiwa tagu: Porpora

Germanico in Germania – wykonania

2017, 27 stycznia – Festiwal Opera Rara, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków

wersja koncertowa

Wykonawcy:
Germanico – Max Emenuel Cencic (kontratenor)
Ersinda – Julia Lezhneva (sopran)
Segeste – Gyorgy Hanczar (tenor)
Cecina (sopran) – Marzena Lubaszka (sopran)
Rosmonda – Dilyara Idrisowa (sopran)
Arminio – Mary-Ellen Nesi – (mezzosopran)
Capella Cracoviensis, dyr. Jan Tomasz Adamus

Relacja

Germanico in Germania

dramma per musica w trzech aktach
muzyka Nicola Porpora
libretto Nicola Coluzzi

premiera Teatero Capraconica w Rzymie, luty 1732

Premierowa obsada:
Germanico (sopran-kastrat) – Domenico Annibali, zwany Domenichino
Ersinda (sopran) –
Segeste (tenor) –
Cecina (sopran) –
Rosmonda (sopran-kastrat) – Angelo Maria Monticelli
Arminio (sopran-kastrat) – Gaetano Majorano, zwany Caffarelli

Treść

Historia rzymskiego generała Germanika, a także germańskiego księcia Arminia i jego żony Rosmondy.

 

Wykonania w Polsce

Relacja

Filandro – wykonania

2020, 7 listopada – Bydgoska Scena Barokowa, Kino Pomorzanin w Bydgoszczy

Wersja koncertowa

Kierownictwo muzyczne – Marcin Tarnawski        
Wykonawcy:
Filandro (mezzosopran) – Joanna Motulewicz
Orsinda (sopran) – Marta Wryk
Corina (sopran) – Elżbieta Izdebska
Dafni (tenor) – Aleksander Rewiński
Uranio (kontratenor) – Michał Sławecki

Barokowa Orkiestra Festiwalowa:
Skrzypce: Mikołaj Zgółka (koncertmistrz), Michał Marcinkowski, Łukasz Nazarczuk, Ewa Żołyniak-Adamska, Natalia Tyrańska, Katarzyna Szewczyk
Altówka: Dymitr Olszwski
Wiolonczele: Ewa Witczak, Jakub Kościukiewicz
Kontrabas: Łukasz Macioszek
Teorba/gitara barokowa: Witold Wilgos
Oboje: Aleksandra Mutwicka, Katarzyna Czubek
Trąbki: Michał Tyrański, Emil Miszk
Waltornie: Dominika Stencel, Milena Tabor
Klawesyn: Justyna Woś

Z powodu pandemii premiera została odwołana w ostatniej chwili, fragmenty nagrano i opublikowano w sieci:

https://www.bydgoskascenabarokowa.pl/filandro

https://www.youtube.com/watch?v=e1whghrm6wk&feature=emb_logo&ab_channel=StowarzyszenieAkademiaMuzykiDawnej

 

Filandro

dramma comico-pastorale w trzech aktach
muzyka Nicola Porpora
libretto Pietro Metastasio według „L’Inconstanza schernita” Vincenza Cassaniego

premiera w Hoftheater w Dreźnie, 18 lipca 1747 z okazji urodzin księżnej Marii Antonii Walpurgis

Premierowa obsada:
Filandro (sopran-kastrat) – Domenico Annibali
Orsinda (mezzosopran) – Faustina Bordoni-Hasse
Corina (sopran) – Regina Mingotti
Dafni (tenor) – Angelo Amorevoli
Uranio (sopran-kastrat) – Giovanni Bindi

Treść

(z programu festiwalu Bydgoskiej Sceny Barokowej 2020
tłumaczenie z libretta: Alicja Raczyńska)

Pewien Filandro, młodzieniec niezwykle biegły – jak ukaże komedia – w sztuce miłosnej oraz wyjątkowo niestały w wyborze obiektów uczuć, opuszcza ziemię ojczystą, aby szukać gdzie indziej szczęścia w miłości, której nie znalazł w swoim kraju. Podczas podróży morskiej zaskakuje go sztorm. Rozbija się przy skale podwodnej. Wiatr i burza popychają małą łódkę, w której ocalał Filandro, do brzegów Cytery, wyspy poświęconej Wenus, bogini miłości.

Na tej wyspie, jak się zdaje, wszyscy wiodą życie pasterskie. Tam rozbitek zostaje przyjęty przez pasterzy, którzy litują się nad jego losem. Uranio, najbardziej szanowany pasterz na wyspie, przyjmuje go w swojej chacie i zapewnia opiekę. Jednakże Filandro źle odpłaca się za uprzejmość gospodarza, gdyż wpada mu w oko Orsinda, którą Uranio kocha nad życie. Niemal natychmiast zakochuje się też w Corinie, ukochanej pasterza Dafnisa, przyjaciela Urania.

Głównym wątkiem opery jest właśnie owa niestałość Filandra w uczuciach, wokół której skupiają się inne, poboczne wątki miłosne. Dzięki temu dzieło zyskuje charakter komiczny. Miłość zostaje przedstawiona w sposób żartobliwy, nie zaś jako uczucie przynoszące ból i cierpienie. Takie przestawienie miłości podnosi widza na duchu i rozbawia go nowym rodzajem komizmu. Ta komedia, napisana na szczególną okoliczność, zachowuje cechy dramatu pasterskiego, ukazującego życie pasterzy.

Wykonania w Polsce

Opery Porpory

Adelaide/Adelaide e Imeneo – libretto Antonio Salvi, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie podczas karnawału 1723, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli tytułowej

L’Agrippina – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Armilla-Planco, libretto Nicola Giuvo, premiera w Palazzo Reale w Neapolu, 4 listopada 1708

Amare per regnare – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Besso-Fiordilina, libretto Francesco Silvani, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 12 grudnia 1723

L’Amico fedele – commedia, libretto G. di Pietro, premiera w Teatro dei Fiorentini w Neapolu, jesień 1739

Angelica e Medoro/Orlando

Annibale – dramma per musica w trzech aktach, libretto Filippo Vanstryp, premiera w Teatro Sant’Angelo w Wenecji, jesień 1731

Arianna e Teseo – dramma per musica w trzech aktach, libretto Domenico Lalli według „Teseo in Creta” Pietro Pariatiego, premiera w Hoftheater w Wiedniu 1 października 1714 z okazji urodzin cesarza Karola VI; ponownie wykonane w Teatro San Grimaldi w Wenecji, zima 1727, z udziałem Nicola Grimaldiego, zwanego Nicolino, w roli tytułowej

Arianna in Nasso – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli według Apostolo Zeno, premiera w Lincoln’s Inn Field Theater w Londynie, 29 grudnia 1733

Il barone di zampano, opera buffa, libretto Pietro Trinchera, premiera w Teatro Nuovo w Neapolu, wiosna 1739

Basilio, re d’Oriente – dramma per musica w trzech aktach, libretto B. de Dominici za G.B. Nerim, premiera w Teatro dei Fiorentini w Neapolu, 24 czerwca 1713

Berenice, regina d’Egitto – lub Le gare d’amore e di politica, dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Sibillina-Meninio, libretto Antonio Salvi, premiera w Teatro Capranica w Rzymie, karnawał 1718, akt I i część II – Domenico Scarlatti

Carlo il Calvo – dramma per musica w trzech aktach, libretto na motywach „Carlo re d’Alemagna” Francesca Silvianiego, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, wiosna 1724 (wiosna 1738?)

Damiro e Pitia – lub Le gare dell’amiticia e dell’amore, dramma per musica w trzech aktach, libretto Domenico Lalli, premiera w Monachium, 12 października 1724

Didone abbandonata – tragedia per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metasatasio, premiera w Teatro Publico w Reggio Emilia, święto Wniebowstąpienia 1726

Dorilla e Nesso – intermezzi wystawione w Rzymie, 1713

Enea nel Lazio – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli, premiera w Lincoln’s Inn Field Theater w Londynie, 11 maja 1734

Ermenegildo – 1729, nie wystawione

Eumene – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Dorilla-Nesso, libretto Apostolo Zeno, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, karnawał 1721

Ezio – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, 20 listopada 1728

Faramondo – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Merilla-Gilbo, libretto Apostolo Zeno, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 19 listopada 1719

Le feste d’Imeneo – serenata do tekstu Paolo Antonio Rolli, wykonana w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 4 maja 1736 z okazji ślubu Fredericka księcia Walii; ponieważ książe, sponsor Opera of Nobility, wybrał operę Haendla Atalanta, Porpora obraził się i w kolejnym sezonie opuścił Londyn

Filandro

Flavio Anicio Olibrio – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno i Pietro Pariati, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, luty 1711, wznowiona w nowej wersji w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, luty 1722, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim (wówczas 17-letniego), w roli Placida

Il Gedeone – libretto Andrea Perrucci, premiera w Hofkapelle w Wiedniu, 28 marca 1737

Germanico in Germania

Giascone – serenata, libretto Silvio Stampiglia, wykonana w Palazzo Reale w Neapolu, 23 kwietnia 1732

Griselda – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, 1724, nie wykonane

Ifigenia in Aulide – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli według Eurypidesa, premiera w King’s Theatre w Londynie, 3 maja 1735, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim (tylko 4 spektakle)

Imeneo/Imeneo in Atene – dramma per musica w trzech aktach, I wersja Imeneo, libretto Silvio Stampiglia, premiera w Neapolu, 1723 z okazji ślubu księcia Montemiletto, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli Tirinta; II wersja Imeneo in Atene, premiera w Teatro San Samuele w Wenecji, 20 września 1726

Issipile – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metasatasio, premiera w Palazzo Rucellai w Rzymie, karnawał 1733

Lucio Papirio, dittatore – dramma per musica w trzech aktach, libretto Antonio Salvi (Giovanni Boldini?), opracowane przez Domenica Lalli, premiera w Teatro di San Cassiano w Wenecji, karnawał 1737

Meride e Selinunte – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1727

Mitridate – dramma per musica w trzech aktach, I wersja: libretto Filippo Vanstryp, premiera w Teatro Capranica, 7 stycznia 1730; II wersja libretto Gavardo de Gavardo według dramatu „Mithridates” Colleya Cibbera, premiera w Opera of the Nobility w Londynie, 24 stycznia 1736, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli Siface i Senesina.

Le nozze d’Ercole e d’Hebe – serenata, premiera w Palazzo Pignatelli w Neapolu, 1739, wznowiona w Wenecji 1744

Nuovo aurea e culta eta dell’onore – serenata, premiera w Palazzo del Marchese di Fontes w Lukce, 1713

Gli orti Esperidi – serenata, libretto Pietro Metasatasio (wówczas 23-letni, to jedno z jego pierwszych librett), wykonana w Palazzo Reale w Neapolu, 28 sierpnia 1721 z udziałem Marianny Bulgarelli, zwanej La Romanina, jako Wenus

Partenope – premiera w Neapolu, 1742

Polifemo – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli, premiera w King’s Theatre w londynie, 1 lutego 1735

Poro – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metasatasio (według Alessandro nell’Indie), premiera w Teatro Regio w Turynie, karnawał 1731, z dekoracjami Alessandra Mauri, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli tytułowej i Faustiny Bordoni w roli Cleofide

Rosbale – dramma per musica w trzech aktach, libretto według „Eumene” Carla Nicola  Stampy, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, jesień 1737

Semiramide, regina dell’Assiria – dramma per musica w trzech aktach, libretto Francesco Silviani według „Nino” Ippolita Zanellego, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 19 maja 1724, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli Nino

La Semiramide riconosciuta – dramma per musica w trzech aktach, I wersja: libretto Pietro Metastasio, poprawione przez Domenica Lalli, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1729; II wersja: libretto Pietro Metastasio, poprawione przez D. La Vista, premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 20 stycznia 1739

Serenata a tre – serenata trzyczęściowa (Deianira, Iole, Ercole), wykonana w Neapolu w 1712

Siface, re di Numidia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio według „La forza della Virtu” Domenica Davida, premiera w Teatro Ducale w Mediolanie, 26 grudnia 1725, powtórzona następnie w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, 1726; II wersja z librettem poprawionym przez Filippo Vanstrypa, premiera w Teatro Capranica w Rzymie, 7 lutego 1730, z udziałem Gaetana Majorano, zwanego Caffarellim

Siroe, re di Persia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, 11 lutego 1727

Statira – dramma per musica w trzech aktach, libretto Francesco Silvani, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1742

Tamerlano – dramma per musica w trzech aktach, libretto Agostino Piovene, premiera w Teatro Regio w Turynie, karnawał 1730, z dekoracjami Pietra Righini, z udziałem Faustiny Bordoni w roli Asterii

Temistocle – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, premiera w Hoftheater w Wiedniu, 1 października 1718 z okazji urodzin cesarza Karola VI

Temistocle – libretto Pietro Metastasio według Apostolo Zeno, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 22 lutego 1743

Tiridate – dramma per musica w trzech aktach, libretto według „Zenobii” Pietra Metastasio, premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 19 grudnia 1740

Il trionfo del valore – commedia per musica, libretto A. Palomba, premiera w Teatro Nuovo w Neapolu, zima 1741, współpraca G. Signorile, A Palella i G. Paolo

Il trionfo di Camilla – dramma per musica w trzech aktach, libretto Silvio Stampiglia, I wersja: premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 20 stycznia 1740, z udziałem Senesina (pożegnanie ze sceną); II wersja libretto G. Lorenzi według Silvia Stampiglii, wystawione Barcelonie, 1755; III wersja: libretto jak wersja II, wystawione w Teatro San Carlo w Neapolu, 30 maja 1760 (bez powodzenia)

La verita nell’inganno – dramma per musica w trzech aktach, libretto Francesco Silviani, premiera w Teatro Ducale w Mediolanie, karnawał 1726

 

Opery

Achille in Sciro Johann Adolf Hasse

Aci, Galatea e Polifemo Georg Friedrich Haendel

Acis and Galatea Georg Friedrich Haendel

Admeto, Rè di Tessaglia Georg Friedrich Haendel

Adriano in Siria Giovanni Battista Pergolesi

Agrippina Georg Friedrich Haendel

Alceste Georg Friedrich Haendel

Alcina Georg Friedrich Haendel

Alessandro Georg Friedrich Haendel

Alessandro Severo Georg Friedrich Haendel

Alexander’s Fest Georg Friedrich Haendel

Almira Georg Friedrich Haendel

Amadigi di Gaula Georg Friedrich Haendel

Antigono Johann Adolf Hasse

Arbace Georg Friedrich Haendel, Leonardo Vinci, Johann Adolph Hasse

Arianna Claudio Monteverdi

Arianna in Creta Georg Friedrich Haendel

Ariodante Georg Friedrich Haendel

Armide Jean Baptiste Lully

Arminio Georg Friedrich Haendel

Atalanta Georg Friedrich Haendel

Attlio Regolo Johann Adof Hasse

Il ballo delle Ingrate Claudio Monteverdi

Berenice, Regina d’Egitto Georg Friedrich Haendel

Caio Fabrizio Johann Adolf Hasse

Castor et Pollux Jean-Philippe Rameau

Il combattimento di Tancredi e Clorinda Claudio Monteverdi

The Comical History of Don Qiochote Purcell Henry

Comus Georg Friedrich Haendel

Daphne Georg Friedrich Haendel

Deidamia Georg Friedrich Haendel

Dido and Aeneas Purcell Henry

Ezio Georg Friedrich Haendel

The Fairy Queen Purcell Henry

Faramondo Georg Friedrich Haendel

Farnace Antonio Vivaldi

Il Flaminio Giovanni Battista Pergolesi

Flavio, Re de’Longobardi Georg Friedrich Haendel

Il Floridante Georg Friedrich Haendel

Lo frate’nnamorato Giovanni Battista Pergolesi

Germanico in Germania Nicola Porpora

Gismondo, Re di Polonia Leonardo Vinci

Giulio Cesare in Egitto Georg Friedrich Haendel

Hercules Georg Friedrich Haendel

Hippolyte et Aricie Jean Philippe Rameau

L’incoronazione di Poppea Claudio Monteverdi

Israel in Egypt Friedrich Georg Haendel

Jephtha Georg Friedrich Haendel

Judas Maccabaeus Georg Friedrich Haendel

Juditha triumphans Antono Vivaldi

Livietta e Tracollo Giovanni Battista Pergolesi

Marc’Antonio e Cleopatra Johann Adolf Hasse

Muzio Sevola Georg Friedrich Haendel

Naïs Jean-Philippe Rameau

L’Olimpiade Giovanni Battista Pergolesi

L’Orfeo Claudio Monteverdi

Ottone, Re di Germania Georg Friedrich Haendel

Il pastor fido Georg Friedrich Haendel

Platée Jean-Philippe Rameau

Il prigioner superbo Giovanni Battista Pergolesi

Radamisto Georg Friedrich Haendel

Rinaldo Georg Friedrich Haendel

Il ritorno d’Ulisse in patria Claudio Monteverdi

Rodelinda, Regina de’Longobardi Georg Friedrich Haendel

Rodrigo Georg Friedrich Haendel

Salustia Giovanni Battista Pergolesi

San Casimiro, Re di Polonia Alessandro Scarlattti

Saul Geor Friedrich Haendel

Semiramide riconosciuta Leonardo Vinci

Il Sant’Alessio Landi Stefano

La serva padrona Giovanni Battista Pergolesi

Samson Georg Friedrich Haendel

San Casimiro Rè di Polonia Alessandro Scarlatti

Sigismodo Gioachino Rossini

Susanna Georg Friedrich Haendel

Tamerlano Georg Friedrich Haendel

The Tempest Purcell Henry

Tirsi e Clori Claudio Monteverdi

Tolomeo ed Alessandro Domenico Scarlatti

Tolomeo, Rè di Egitto Georg Friedrich Haendel

Il trionfo del Tempo e del Disinganno Georg Friedrich Haendel

Il Venceslao Antonio Caldara

Porpora Nicola Antonio 

Nicola_Antonio_PorporaUr. 17 sierpnia 1686 w Neapolu

Zm. 3 marca 1768 w Neapolu

Włoski kompozytor późnego baroku, także słynny nauczyciel śpiewu

 

Urodził się w Neapolu. Wcześnie objawił talent muzyczny, w wieku 10 lat rozpoczął naukę w neapolitańskim w konserwatorium Poveri di Gesù Cristo. W 1708 zadebiutował operą Agrippina, wystawianą m.in. w domu dowodzącego neapolitańskim wojskiem księcia von Hesse-Darmstadt. Wkrótce został jego maestro di capella, a niedługo później pełnił tę samą funkcję w domu portugalskiego ambasadora. W latach 1715–1721 był profesorem w Conservatorio di San’Onofrio i Poveri di Gesù Cisto. Jego uczniami byli najwybitniejsi śpiewacy epoki, m.in. Carlo Broschi, zwany Farinelli, a także kastraci Caffarelli i Antonio Uberti, a także kompozytor Johann Adolf Hasse. Od 1720 Porpora współpracował z poetą i librecistą Pietro Metastasiem. Komponował i wystawiał kolejne opery w Rzymie (Berenice, we współpracy z Domenico Scarlattim, 1718, Eumene, 1721), w Reggio Emilii (Didona abbadonata, 1725), a przede wszystkim w Wenecji (Semmiramide riconosciuta, 1729).

W 1733 roku na zaproszenie arystokracji angielskiej popieranej przez księcia Walii Fryderyka Ludwika, a niechętnej działającej pod patronatem królewskim operze Haendla, przybył do Londynu i rozpoczął współpracę z Opera of the Nobility. Jej inauguracyjnym przedstawieniem była skomponowana przez Porporę Arianna in Nasso. W operze szlacheckiej występowało wielu znakomitych śpiewaków (m.in. Farinelli i Faustina Bordoni), współpracował z nią również mąż Faustiny, Johann Adolf Hasse. W 1735 roku powstała najsłynniejsza opera Porpory, Polifemo. Jednak Haendel wytrzymał walkę z konkurencją, zaś Opera of the Nobility zbankrutował w 1737 roku.

Porpora wrócił do Italii i w 1739 roku został maestro di capella konserwatorium Santa Maria di Loreto w Neapolu. Po trzech latach, podczas których wystawił siedem nowych oper, przeniósł się do Wenecji i pracował dla Ospedale della Pietà i Ospedaletto.

Od 1747 roku Porpora pracował w Dreźnie, gdzie nauczał śpiewu księżniczkę Marię Antonię, a także piastował stanowisko court kapellmeister, zaś od 1753 przebywał w Wiedniu, gdzie m.in. spotkał i nuczał młodego Haydna.

W 1754 roku wydał 12 sonat skrzypcowych zadedykowanych księżniczce Marii Antonii. W 1760 na powrót osiadł w Neapolu, jednak borykał się ze stopniową utratą powodzenia i coraz większymi kłopotami finansowymi. Zmarł w nędzy w 1768 roku.

Opery Porpory