Archiwa tagu: Landi

Il Sant’Alessio – wykonania

1998, 10 stycznia – Warszawska Opera Kameralna

Kierownictwo Muzyczne: Władysław Kłosiewicz
Reżyseria: Ryszard Peryt
Scenografia: Andrzej Sadowski
Choreografia: Jolanta Kruszewska

Wykonawcy:
Roma/Angelo – Dorota Całek
Alessio – Piotr Wojtasiewicz
Curtio – Krzysztof Kur
Martio – Bernard Pyrzyk
Demonio – Grzegorz Zychowicz
Nutrice – Urszula Jankowska
Sposa – Marzann Rudnicka
Madre – Urszula Palonka
Eufemiano – Jerzy Knetif
Adrasto – Piotr Łykowski
Ninzio – Miochał Kanclerski
Religione – Mirosława Tukalska
Demonio – Zdzisław Kordyjalik, Jacek Wisłocki, Zbigniew Dębko
Domestici – Aleksandra Bubicz, Iwona Kowałkowska, Ewa Mikulska, Jacek Wisłocki
Profeta – Sławomir Jurczak

Zespół Solistów WOK

 

 

Il Sant’Alessio

Il Sant’Alessio – Święty Aleksy

dramma musicale w trzech aktach
muzyka Stefano Landi
libretto Giulio Rospigliosi
premiera w Palazzo Barberini ai Giubbonari w Rzymie, 8 marca 1631, wznowiona 21 lutego 1632 na inaugurację Palazzo Barberini alle Quatro Fontane
dekoracje sceniczne Pietro da Cortona

Premierowa obsada:

Sant’Alessio (sopran-kastrat) – Angelo Ferrotti (?)
Roma (sopran chłopięcy) – Paoluccio cipriani
Eufemiano (bas) – Francesco Bianchi
Adrasto (tenor)
Curtio (sopran)
Martio (alt)
Demon (bas) – Bartolomeo Nicolini (?)
Mamka (alt)
Małżonka (sopran-kastrat) – Marc’Antonio Pasqualini (?)
Matka (sopran)
Anioł (sopran)
Religia (sopran)
Nuncjusz (alt)

Prolog

Zapowiedź wystawienie dramatu opowiadającego o św. Akejsym na cześć gościa, księcia Aleksandra Karola Wazy. Pesni na chwałę Rzymu.

Akt I

Senator rzymski Eufemian zwierza się rycerzowi Adraście z troski o ukochanego syna, Aleksego, który przepadł bez wieści. Adrasto przyznaje, że słyszał o Aleksym w Palestynie z ust pobożnego pielgrzyma. Aleksy bowiem uciekł od bogactw i moralnej nędzy Rzymu i jako żebrak żyje potajemnie w pałacu ojca, prześladowany przez rozpustników Kurcjusza i Marcjusza. Czyny Aleksego wywołują furię Demona. Matka bohatera i jego Małżonka wciąż go opłakują. Domownicy modlą się  za niego.

Akt II

Demon knuje spisek mający zawrócić Aleksego z drogi wyrzeczeń: nakłania jego Małżonkę, alby wyruszyła w świat ma poszukiwanie męża, licząc, iż Aleksy ujawni wówczas swą tożsamość. Małżonka Aleksego i jego Matka chcą wyruszyć wspólnie na poszukiwania. Aleksy, nie ujawniając swej tożsamości, błaga je o rezygnację z tego niebezpiecznego przedsięwzięcia. Aleksy szuka rady w modlitwie do bożego miłosierdzia. Waha się, czy powinien ujawnić swą tożsamość i zrezygnować z ascezy. Demon staje przed nim w przebraniu Pustelnika i próbuje go zwieść. Z nieba zstępuje anioł i przepędza Demona, obiecując Aleksemu wieczną nagrodę. Marcjusz bierze Demona za prawdziwego pustelnika i drwi z niego. Demon zsyła nań boleści. Religia  sławi w niebiosach zwycięstwo Aleksego nad pokusami. Nowina o niosącym pociechę głosie z niebios dociera do Eufemiana.

Akt III

Demon pogrąża się w piekielnej otchłani. Głos z niebios wzywa wiernych do Eufemiana i nakłania do oddania czci słudze bożemu, który oddał ducha. Eufemian i Matka rozpoznają w nim swojego syna. Chór aniołów koi ich ból. Religa i i Cnota nadają imię Aleksego jednej z rzymskich świątyń.

Wykonania w Polsce

Opery Landiego

Il pregi della primavera –libretto Ottaviano Castelli, premiera w Castel Gandolfo w Rzymie, 1635

La Morte d’Orfeo – tregicomedia pastorale w pięciu aktach, libretto Stefano Landi na motywach „La favola d’Orfeo” Angela Poliziano, premiera w Rzymie, 1 czerwca 1619, dedykowane Alessandro Matthei

Il Sant’Alessio

Landi Stefano

Stefano_LandiUr. 1587 w Rzymie (ochrzczony 26 lutego 1587)

Zm. 28 października 1639 w Rzymie

Włoski kompozytor okresu baroku

 

W 1595 wstąpił do Collegio Germanio w Rzymie jako chłopięcy sopran. Uczył się tam u Asprilio Pacellego. W 1599 przyjął święcenia kapłańskie i pozostawał pod opieką rodziny Cesi, zwłaszcza księcia Federico Cesi i jego wuja, kardynała Bartolomeo Cesi. Dzięki ich protekcji rozpoczął w 1602 studia w rzymskim seminarium i prawdopodobnie studiował pod okiem tamtejszego maestro di capella Agostina Agazzari. W kronikach seminarium jest wzmiankowany jako kompozytor w 1607 roku, a w 1611 – jako organista i śpiewak. Pomiędzy 1614 a 1617 rokiem służył jako maestro di capella w S. Maria della Consolazione w Todi.

W 1618 przeniósł się do Wenecji i opublikował kolekcję 18 pięciogłosowych madrygałów, niedługo potem uzyskał posadę maestro di capella w Padwie. Stworzył wówczas swoją pierwszą operę, La morte d’Orfeo (1619). W Padwie i Wenecji uformował swój styl pod wpływem szkoły weneckiej, tworzącej w opozycji do konserwatywnego stylu rzymskiego.

W 1620 Landi wrócił do Rzymu, gdzie pozostał do śmierci. Był związany z mecenatem rodzin Borghese i Barberini, na zlecenie których pracował. W 1624 papież Urban VIII z rodu Barberinich powierzył mu obowiązki kleryka w Bazylice św. Piotra oraz powołał na stanowisko maestro di capella w Santa Maria ai Monti. 1629 Landi zatrudnił się również w chórze kaplicy Sykstyńskiej.

Na zamówienie Barberinich skomponował w 1632 swoje najwybitniejsze dzieło Il Sant’Alessio, wykonane na otwarciu Teatro delle Quattro Fontane. Była to pierwsza opera nowego typu o tematyce zaczerpniętej z historii, odmalowująca wewnętrzne życie świętego i podejmująca próbę jego charakterystyki psychologicznej.

Po 1636 podupadł na zdrowiu. Zmarł w Rzymie w 1639. Został pochowany w kościele Santa Maria in Vallicella.

Był twórcą niezwykle płodnym. Komponował msze, arie i responsoria, w większości w stylu seconda practica, która przez niektórych muzyków był uważany za kontrowersyjny, w przeciwieństwie do prima practica, stylu Palestriny, uważanego za bardziej odpowiedni dla muzyki sakralnej.

Opery Stefano Landiego