2017, 27 stycznia – Festiwal Opera Rara, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków
wersja koncertowa
Wykonawcy:
Germanico – Max Emenuel Cencic (kontratenor)
Ersinda – Julia Lezhneva (sopran)
Segeste – Gyorgy Hanczar (tenor)
Cecina (sopran) – Marzena Lubaszka (sopran)
Rosmonda – Dilyara Idrisowa (sopran)
Arminio – Mary-Ellen Nesi – (mezzosopran)
Capella Cracoviensis, dyr. Jan Tomasz Adamus
dramma per musica w trzech aktach
muzyka Nicola Porpora
libretto Nicola Coluzzi
premiera Teatero Capraconica w Rzymie, luty 1732
Premierowa obsada:
Germanico (sopran-kastrat) – Domenico Annibali, zwany Domenichino
Ersinda (sopran) –
Segeste (tenor) –
Cecina (sopran) –
Rosmonda (sopran-kastrat) – Angelo Maria Monticelli
Arminio (sopran-kastrat) – Gaetano Majorano, zwany Caffarelli
Treść
Historia rzymskiego generała Germanika, a także germańskiego księcia Arminia i jego żony Rosmondy.
Wykonania w Polsce
2020, 7 listopada – Bydgoska Scena Barokowa, Kino Pomorzanin w Bydgoszczy
Wersja koncertowa
Kierownictwo muzyczne – Marcin Tarnawski 
Wykonawcy:
Filandro (mezzosopran) – Joanna Motulewicz
Orsinda (sopran) – Marta Wryk
Corina (sopran) – Elżbieta Izdebska
Dafni (tenor) – Aleksander Rewiński
Uranio (kontratenor) – Michał Sławecki
Barokowa Orkiestra Festiwalowa:
Skrzypce: Mikołaj Zgółka (koncertmistrz), Michał Marcinkowski, Łukasz Nazarczuk, Ewa Żołyniak-Adamska, Natalia Tyrańska, Katarzyna Szewczyk
Altówka: Dymitr Olszwski
Wiolonczele: Ewa Witczak, Jakub Kościukiewicz
Kontrabas: Łukasz Macioszek
Teorba/gitara barokowa: Witold Wilgos
Oboje: Aleksandra Mutwicka, Katarzyna Czubek
Trąbki: Michał Tyrański, Emil Miszk
Waltornie: Dominika Stencel, Milena Tabor
Klawesyn: Justyna Woś
Z powodu pandemii premiera została odwołana w ostatniej chwili, fragmenty nagrano i opublikowano w sieci:
https://www.bydgoskascenabarokowa.pl/filandro
https://www.youtube.com/watch?v=e1whghrm6wk&feature=emb_logo&ab_channel=StowarzyszenieAkademiaMuzykiDawnej
dramma comico-pastorale w trzech aktach
muzyka Nicola Porpora
libretto Pietro Metastasio według „L’Inconstanza schernita” Vincenza Cassaniego
premiera w Hoftheater w Dreźnie, 18 lipca 1747 z okazji urodzin księżnej Marii Antonii Walpurgis
Premierowa obsada:
Filandro (sopran-kastrat) – Domenico Annibali
Orsinda (mezzosopran) – Faustina Bordoni-Hasse
Corina (sopran) – Regina Mingotti
Dafni (tenor) – Angelo Amorevoli
Uranio (sopran-kastrat) – Giovanni Bindi
Treść
(z programu festiwalu Bydgoskiej Sceny Barokowej 2020
tłumaczenie z libretta: Alicja Raczyńska)
Pewien Filandro, młodzieniec niezwykle biegły – jak ukaże komedia – w sztuce miłosnej oraz wyjątkowo niestały w wyborze obiektów uczuć, opuszcza ziemię ojczystą, aby szukać gdzie indziej szczęścia w miłości, której nie znalazł w swoim kraju. Podczas podróży morskiej zaskakuje go sztorm. Rozbija się przy skale podwodnej. Wiatr i burza popychają małą łódkę, w której ocalał Filandro, do brzegów Cytery, wyspy poświęconej Wenus, bogini miłości.
Na tej wyspie, jak się zdaje, wszyscy wiodą życie pasterskie. Tam rozbitek zostaje przyjęty przez pasterzy, którzy litują się nad jego losem. Uranio, najbardziej szanowany pasterz na wyspie, przyjmuje go w swojej chacie i zapewnia opiekę. Jednakże Filandro źle odpłaca się za uprzejmość gospodarza, gdyż wpada mu w oko Orsinda, którą Uranio kocha nad życie. Niemal natychmiast zakochuje się też w Corinie, ukochanej pasterza Dafnisa, przyjaciela Urania.
Głównym wątkiem opery jest właśnie owa niestałość Filandra w uczuciach, wokół której skupiają się inne, poboczne wątki miłosne. Dzięki temu dzieło zyskuje charakter komiczny. Miłość zostaje przedstawiona w sposób żartobliwy, nie zaś jako uczucie przynoszące ból i cierpienie. Takie przestawienie miłości podnosi widza na duchu i rozbawia go nowym rodzajem komizmu. Ta komedia, napisana na szczególną okoliczność, zachowuje cechy dramatu pasterskiego, ukazującego życie pasterzy.
Adelaide/Adelaide e Imeneo – libretto Antonio Salvi, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie podczas karnawału 1723, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli tytułowej
L’Agrippina – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Armilla-Planco, libretto Nicola Giuvo, premiera w Palazzo Reale w Neapolu, 4 listopada 1708
Amare per regnare – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Besso-Fiordilina, libretto Francesco Silvani, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 12 grudnia 1723
L’Amico fedele – commedia, libretto G. di Pietro, premiera w Teatro dei Fiorentini w Neapolu, jesień 1739
Angelica e Medoro/Orlando
Annibale – dramma per musica w trzech aktach, libretto Filippo Vanstryp, premiera w Teatro Sant’Angelo w Wenecji, jesień 1731
Arianna e Teseo – dramma per musica w trzech aktach, libretto Domenico Lalli według „Teseo in Creta” Pietro Pariatiego, premiera w Hoftheater w Wiedniu 1 października 1714 z okazji urodzin cesarza Karola VI; ponownie wykonane w Teatro San Grimaldi w Wenecji, zima 1727, z udziałem Nicola Grimaldiego, zwanego Nicolino, w roli tytułowej
Arianna in Nasso – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli według Apostolo Zeno, premiera w Lincoln’s Inn Field Theater w Londynie, 29 grudnia 1733
Il barone di zampano, opera buffa, libretto Pietro Trinchera, premiera w Teatro Nuovo w Neapolu, wiosna 1739
Basilio, re d’Oriente – dramma per musica w trzech aktach, libretto B. de Dominici za G.B. Nerim, premiera w Teatro dei Fiorentini w Neapolu, 24 czerwca 1713
Berenice, regina d’Egitto – lub Le gare d’amore e di politica, dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Sibillina-Meninio, libretto Antonio Salvi, premiera w Teatro Capranica w Rzymie, karnawał 1718, akt I i część II – Domenico Scarlatti
Carlo il Calvo – dramma per musica w trzech aktach, libretto na motywach „Carlo re d’Alemagna” Francesca Silvianiego, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, wiosna 1724 (wiosna 1738?)
Damiro e Pitia – lub Le gare dell’amiticia e dell’amore, dramma per musica w trzech aktach, libretto Domenico Lalli, premiera w Monachium, 12 października 1724
Didone abbandonata – tragedia per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metasatasio, premiera w Teatro Publico w Reggio Emilia, święto Wniebowstąpienia 1726
Dorilla e Nesso – intermezzi wystawione w Rzymie, 1713
Enea nel Lazio – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli, premiera w Lincoln’s Inn Field Theater w Londynie, 11 maja 1734
Ermenegildo – 1729, nie wystawione
Eumene – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Dorilla-Nesso, libretto Apostolo Zeno, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, karnawał 1721
Ezio – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, 20 listopada 1728
Faramondo – dramma per musica w trzech aktach z intermezzo Merilla-Gilbo, libretto Apostolo Zeno, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 19 listopada 1719
Le feste d’Imeneo – serenata do tekstu Paolo Antonio Rolli, wykonana w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 4 maja 1736 z okazji ślubu Fredericka księcia Walii; ponieważ książe, sponsor Opera of Nobility, wybrał operę Haendla Atalanta, Porpora obraził się i w kolejnym sezonie opuścił Londyn
Flavio Anicio Olibrio – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno i Pietro Pariati, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, luty 1711, wznowiona w nowej wersji w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, luty 1722, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim (wówczas 17-letniego), w roli Placida
Il Gedeone – libretto Andrea Perrucci, premiera w Hofkapelle w Wiedniu, 28 marca 1737
Giascone – serenata, libretto Silvio Stampiglia, wykonana w Palazzo Reale w Neapolu, 23 kwietnia 1732
Griselda – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, 1724, nie wykonane
Ifigenia in Aulide – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli według Eurypidesa, premiera w King’s Theatre w Londynie, 3 maja 1735, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim (tylko 4 spektakle)
Imeneo/Imeneo in Atene – dramma per musica w trzech aktach, I wersja Imeneo, libretto Silvio Stampiglia, premiera w Neapolu, 1723 z okazji ślubu księcia Montemiletto, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli Tirinta; II wersja Imeneo in Atene, premiera w Teatro San Samuele w Wenecji, 20 września 1726
Issipile – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metasatasio, premiera w Palazzo Rucellai w Rzymie, karnawał 1733
Lucio Papirio, dittatore – dramma per musica w trzech aktach, libretto Antonio Salvi (Giovanni Boldini?), opracowane przez Domenica Lalli, premiera w Teatro di San Cassiano w Wenecji, karnawał 1737
Meride e Selinunte – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1727
Mitridate – dramma per musica w trzech aktach, I wersja: libretto Filippo Vanstryp, premiera w Teatro Capranica, 7 stycznia 1730; II wersja libretto Gavardo de Gavardo według dramatu „Mithridates” Colleya Cibbera, premiera w Opera of the Nobility w Londynie, 24 stycznia 1736, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli Siface i Senesina.
Le nozze d’Ercole e d’Hebe – serenata, premiera w Palazzo Pignatelli w Neapolu, 1739, wznowiona w Wenecji 1744
Nuovo aurea e culta eta dell’onore – serenata, premiera w Palazzo del Marchese di Fontes w Lukce, 1713
Gli orti Esperidi – serenata, libretto Pietro Metasatasio (wówczas 23-letni, to jedno z jego pierwszych librett), wykonana w Palazzo Reale w Neapolu, 28 sierpnia 1721 z udziałem Marianny Bulgarelli, zwanej La Romanina, jako Wenus
Partenope – premiera w Neapolu, 1742
Polifemo – melodramma w trzech aktach, libretto Paolo Antonio Rolli, premiera w King’s Theatre w londynie, 1 lutego 1735
Poro – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metasatasio (według Alessandro nell’Indie), premiera w Teatro Regio w Turynie, karnawał 1731, z dekoracjami Alessandra Mauri, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli tytułowej i Faustiny Bordoni w roli Cleofide
Rosbale – dramma per musica w trzech aktach, libretto według „Eumene” Carla Nicola Stampy, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, jesień 1737
Semiramide, regina dell’Assiria – dramma per musica w trzech aktach, libretto Francesco Silviani według „Nino” Ippolita Zanellego, premiera w Teatro San Bartolomeo w Neapolu, 19 maja 1724, z udziałem Carla Broschiego, zwanego Farinellim, w roli Nino
La Semiramide riconosciuta – dramma per musica w trzech aktach, I wersja: libretto Pietro Metastasio, poprawione przez Domenica Lalli, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1729; II wersja: libretto Pietro Metastasio, poprawione przez D. La Vista, premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 20 stycznia 1739
Serenata a tre – serenata trzyczęściowa (Deianira, Iole, Ercole), wykonana w Neapolu w 1712
Siface, re di Numidia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio według „La forza della Virtu” Domenica Davida, premiera w Teatro Ducale w Mediolanie, 26 grudnia 1725, powtórzona następnie w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, 1726; II wersja z librettem poprawionym przez Filippo Vanstrypa, premiera w Teatro Capranica w Rzymie, 7 lutego 1730, z udziałem Gaetana Majorano, zwanego Caffarellim
Siroe, re di Persia – dramma per musica w trzech aktach, libretto Pietro Metastasio, premiera w Teatro Aliberti delle Dame w Rzymie, 11 lutego 1727
Statira – dramma per musica w trzech aktach, libretto Francesco Silvani, premiera w Teatro San Giovanni Grisostomo w Wenecji, karnawał 1742
Tamerlano – dramma per musica w trzech aktach, libretto Agostino Piovene, premiera w Teatro Regio w Turynie, karnawał 1730, z dekoracjami Pietra Righini, z udziałem Faustiny Bordoni w roli Asterii
Temistocle – dramma per musica w trzech aktach, libretto Apostolo Zeno, premiera w Hoftheater w Wiedniu, 1 października 1718 z okazji urodzin cesarza Karola VI
Temistocle – libretto Pietro Metastasio według Apostolo Zeno, premiera w King’s Theatre na Haymarket w Londynie, 22 lutego 1743
Tiridate – dramma per musica w trzech aktach, libretto według „Zenobii” Pietra Metastasio, premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 19 grudnia 1740
Il trionfo del valore – commedia per musica, libretto A. Palomba, premiera w Teatro Nuovo w Neapolu, zima 1741, współpraca G. Signorile, A Palella i G. Paolo
Il trionfo di Camilla – dramma per musica w trzech aktach, libretto Silvio Stampiglia, I wersja: premiera w Teatro San Carlo w Neapolu, 20 stycznia 1740, z udziałem Senesina (pożegnanie ze sceną); II wersja libretto G. Lorenzi według Silvia Stampiglii, wystawione Barcelonie, 1755; III wersja: libretto jak wersja II, wystawione w Teatro San Carlo w Neapolu, 30 maja 1760 (bez powodzenia)
La verita nell’inganno – dramma per musica w trzech aktach, libretto Francesco Silviani, premiera w Teatro Ducale w Mediolanie, karnawał 1726
Achille in Sciro Johann Adolf Hasse
Aci, Galatea e Polifemo Georg Friedrich Haendel
Acis and Galatea Georg Friedrich Haendel
Admeto, Rè di Tessaglia Georg Friedrich Haendel
Adriano in Siria Giovanni Battista Pergolesi
Agrippina Georg Friedrich Haendel
Alceste Georg Friedrich Haendel
Alcina Georg Friedrich Haendel
Alessandro Georg Friedrich Haendel
Alessandro Severo Georg Friedrich Haendel
Alexander’s Fest Georg Friedrich Haendel
Almira Georg Friedrich Haendel
Amadigi di Gaula Georg Friedrich Haendel
Antigono Johann Adolf Hasse
Arbace Georg Friedrich Haendel, Leonardo Vinci, Johann Adolph Hasse
Arianna Claudio Monteverdi
Arianna in Creta Georg Friedrich Haendel
Ariodante Georg Friedrich Haendel
Armide Jean Baptiste Lully
Arminio Georg Friedrich Haendel
Atalanta Georg Friedrich Haendel
Attlio Regolo Johann Adof Hasse
Il ballo delle Ingrate Claudio Monteverdi
Berenice, Regina d’Egitto Georg Friedrich Haendel
Caio Fabrizio Johann Adolf Hasse
Castor et Pollux Jean-Philippe Rameau
Il combattimento di Tancredi e Clorinda Claudio Monteverdi
The Comical History of Don Qiochote Purcell Henry
Comus Georg Friedrich Haendel
Daphne Georg Friedrich Haendel
Deidamia Georg Friedrich Haendel
Dido and Aeneas Purcell Henry
Ezio Georg Friedrich Haendel
The Fairy Queen Purcell Henry
Faramondo Georg Friedrich Haendel
Farnace Antonio Vivaldi
Il Flaminio Giovanni Battista Pergolesi
Flavio, Re de’Longobardi Georg Friedrich Haendel
Il Floridante Georg Friedrich Haendel
Lo frate’nnamorato Giovanni Battista Pergolesi
Germanico in Germania Nicola Porpora
Gismondo, Re di Polonia Leonardo Vinci
Giulio Cesare in Egitto Georg Friedrich Haendel
Hercules Georg Friedrich Haendel
Hippolyte et Aricie Jean Philippe Rameau
L’incoronazione di Poppea Claudio Monteverdi
Israel in Egypt Friedrich Georg Haendel
Jephtha Georg Friedrich Haendel
Judas Maccabaeus Georg Friedrich Haendel
Juditha triumphans Antono Vivaldi
Livietta e Tracollo Giovanni Battista Pergolesi
Marc’Antonio e Cleopatra Johann Adolf Hasse
Muzio Sevola Georg Friedrich Haendel
Naïs Jean-Philippe Rameau
L’Olimpiade Giovanni Battista Pergolesi
L’Orfeo Claudio Monteverdi
Ottone, Re di Germania Georg Friedrich Haendel
Il pastor fido Georg Friedrich Haendel
Platée Jean-Philippe Rameau
Il prigioner superbo Giovanni Battista Pergolesi
Radamisto Georg Friedrich Haendel
Rinaldo Georg Friedrich Haendel
Il ritorno d’Ulisse in patria Claudio Monteverdi
Rodelinda, Regina de’Longobardi Georg Friedrich Haendel
Rodrigo Georg Friedrich Haendel
Salustia Giovanni Battista Pergolesi
San Casimiro, Re di Polonia Alessandro Scarlattti
Saul Geor Friedrich Haendel
Semiramide riconosciuta Leonardo Vinci
Il Sant’Alessio Landi Stefano
La serva padrona Giovanni Battista Pergolesi
Samson Georg Friedrich Haendel
San Casimiro Rè di Polonia Alessandro Scarlatti
Sigismodo Gioachino Rossini
Susanna Georg Friedrich Haendel
Tamerlano Georg Friedrich Haendel
The Tempest Purcell Henry
Tirsi e Clori Claudio Monteverdi
Tolomeo ed Alessandro Domenico Scarlatti
Tolomeo, Rè di Egitto Georg Friedrich Haendel
Il trionfo del Tempo e del Disinganno Georg Friedrich Haendel
Il Venceslao Antonio Caldara
Ur. 17 sierpnia 1686 w Neapolu
Zm. 3 marca 1768 w Neapolu
Włoski kompozytor późnego baroku, także słynny nauczyciel śpiewu
Urodził się w Neapolu. Wcześnie objawił talent muzyczny, w wieku 10 lat rozpoczął naukę w neapolitańskim w konserwatorium Poveri di Gesù Cristo. W 1708 zadebiutował operą Agrippina, wystawianą m.in. w domu dowodzącego neapolitańskim wojskiem księcia von Hesse-Darmstadt. Wkrótce został jego maestro di capella, a niedługo później pełnił tę samą funkcję w domu portugalskiego ambasadora. W latach 1715–1721 był profesorem w Conservatorio di San’Onofrio i Poveri di Gesù Cisto. Jego uczniami byli najwybitniejsi śpiewacy epoki, m.in. Carlo Broschi, zwany Farinelli, a także kastraci Caffarelli i Antonio Uberti, a także kompozytor Johann Adolf Hasse. Od 1720 Porpora współpracował z poetą i librecistą Pietro Metastasiem. Komponował i wystawiał kolejne opery w Rzymie (Berenice, we współpracy z Domenico Scarlattim, 1718, Eumene, 1721), w Reggio Emilii (Didona abbadonata, 1725), a przede wszystkim w Wenecji (Semmiramide riconosciuta, 1729).
W 1733 roku na zaproszenie arystokracji angielskiej popieranej przez księcia Walii Fryderyka Ludwika, a niechętnej działającej pod patronatem królewskim operze Haendla, przybył do Londynu i rozpoczął współpracę z Opera of the Nobility. Jej inauguracyjnym przedstawieniem była skomponowana przez Porporę Arianna in Nasso. W operze szlacheckiej występowało wielu znakomitych śpiewaków (m.in. Farinelli i Faustina Bordoni), współpracował z nią również mąż Faustiny, Johann Adolf Hasse. W 1735 roku powstała najsłynniejsza opera Porpory, Polifemo. Jednak Haendel wytrzymał walkę z konkurencją, zaś Opera of the Nobility zbankrutował w 1737 roku.
Porpora wrócił do Italii i w 1739 roku został maestro di capella konserwatorium Santa Maria di Loreto w Neapolu. Po trzech latach, podczas których wystawił siedem nowych oper, przeniósł się do Wenecji i pracował dla Ospedale della Pietà i Ospedaletto.
Od 1747 roku Porpora pracował w Dreźnie, gdzie nauczał śpiewu księżniczkę Marię Antonię, a także piastował stanowisko court kapellmeister, zaś od 1753 przebywał w Wiedniu, gdzie m.in. spotkał i nuczał młodego Haydna.
W 1754 roku wydał 12 sonat skrzypcowych zadedykowanych księżniczce Marii Antonii. W 1760 na powrót osiadł w Neapolu, jednak borykał się ze stopniową utratą powodzenia i coraz większymi kłopotami finansowymi. Zmarł w nędzy w 1768 roku.